اندومتریوز و همه چیز درباره آن

اندومتریوز یک اختلال در دستگاه تناسلی زنان است که با رشد غیرطبیعی بافت اندومتر (که معمولاً داخل رحم را می پوشاند) در مکان هایی غیر از حفره رحم مشخص می شود و منجر به درد و ناباروری می شود. شایع ترین مناطقی که بافت آندومتر در آن یافت می شود تخمدان ها، لوله های فالوپ، رباط های رحمی ، سپتوم رکتوواژینال، واژن یا دهانه رحم هستند. این بافت به فعال شدن چرخه ای توسط هورمون های جنسی زنانه پاسخ می دهد و می تواند باعث خونریزی و در نتیجه التهاب، اسکار و فیبروز اندام های مجاور شود. علت این بیماری هنوز ناشناخته است. اندومتریوز درمانی ندارد اما در صورت نیاز با داروها و روش های جراحی کنترل می شود.

علت بروز اندومتریوز چیست؟

علت دقیق اندومتریوز به خوبی شناخته نشده است. برخی تئوری ها حاکی از جریان برگشتی بافت اندومتر در لگن در طول دوره قاعدگی است که خود را به تخمدان ها یا رباط ها متصل می کند و رشد می کند. برخی نیز احتمال مهاجرت سلول های بنیادی و رشد بافت در مکان های غیر طبیعی را پیشنهاد می کنند.

عوامل شایع در ابتلا به اندومتریوز کدامند؟

آندومتریوز بیشتر در زنان در سنین باروری (۳۰-۲۵ سال) رخ می دهد. علائم معمولا پس از یائسگی برطرف می شود.

در زیر برخی از عوامل شایع اندومتریوز ذکر شده است:

📌 سابقه خانوادگی

📌 سن اولیه شروع قاعدگی

📌 خونریزی شدید در دوران قاعدگی

📌 تعداد فرزندان کمتر

📌 داشتن سیکل های قاعدگی کوتاه

📌 داشتن قاعدگی طولانی مدت

📌 ناهنجاری های احتمالی دستگاه تناسلی زنان

📌 سن یائسگی دیررس

📌 قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هورمون استروژن

علائم و نشانه های اندومتریوز چیست؟

یک سوم زنان مبتلا به اندومتریوز هیچ علامتی نشان نمی دهند. برخی از زنان با ضایعات شدید حداقل علائم را نشان می دهند، در حالی که برخی دیگر حتی با ضایعات کوچک، علائم ناتوان کننده شدید دارند. برخی از علائم رایج در زیر شرح داده شده است:

• درد متوسط تا شدید در طول سیکل قاعدگی
• خونریزی نامنظم یا شدید
• درد مزمن لگن
• کمر درد
• درد هنگام مقاربت جنسی
• درد همراه با مدفوع یا دفع ادرار
• نفخ، تهوع و استفراغ
• درد هنگام انجام ورزش
• ناباروری

نحوه صحیح تشخیص اندومتریوز

اغلب اوقات، اندومتریوز به خوبی تشخیص داده نمی شود. بسیاری از زنان قبل از تشخیص قطعی توسط پزشکان، برای مدت طولانی از علائم رنج می برند. پزشک با بررسی دقیق تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی، از جمله معاینه لگن، شروع می کند. ممکن است آزمایشات زیر توصیه شود.

✅ آزمایش خون CBC برای رد عفونت و سطوح هموگلوبین، بررسی برخی از سطوح هورمونی مانند تستوسترون، TSH، کورتیزول، پرولاکتین، FSH، LH، HCG و غیره

✅ آزمایش ادرار برای رد عفونت ادراری

✅ سواب واژن و دهانه رحم برای بررسی عفونت های تناسلی

✅ سونوگرافی لگن برای مشاهده ضایعات

✅ اسکن ام آر آی لگن

✅ پاپ اسمیر:

در این آزمایش، سلول ها از دهانه رحم جمع آوری می شود تا سرطان دهانه رحم را رد کند.

✅ هیستروسکوپی:

در این روش، یک دوربین کوچک در رحم قرار داده می شود تا به پزشک کمک کند تا ناهنجاری ها را پیدا کند.

✅ بیوپسی اندومتر:

نمونه ای از پوشش داخلی رحم گرفته می شود و برای تجزیه و تحلیل بیشتر به آزمایشگاه ارسال می شود.

لاپاراسکوپی: یک دوربین کوچک از طریق یک برش کوچک در حفره شکم قرار داده می شود تا ضایعات را جستجو کرده و نمونه برداری انجام شود. این تست استاندارد طلایی برای اندومتریوز است.

تشخیص های افتراقی در اندومتریوز

برخی از بیماری ها می توانند مشابه اندومتریوز ظاهر شوند:

✔ بیماری التهابی لگن

✔ عفونت مجاری ادراری

✔ بیماری های مقاربتی

✔ کیست های تخمدان

✔ پیچ خوردگی تخمدان

✔ آپاندیسیت

✔ حاملگی خارج رحمی

درمان اندومتریوز چگونه است؟

هیچ درمان دائمی برای اندومتریوز وجود ندارد. برخی از داروها برای کنترل درد استفاده می شود. تأثیر هورمونی این اختلال منجر به استفاده از داروهای هورمونی برای کنترل علائم شده است. با این حال، داروها نمی توانند باروری را بازگردانند و گاهی اوقات نیاز به مداخله جراحی است. داروهای رایج مورد استفاده عبارتند از:

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) برای سرکوب درد. به عنوان مثال، ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم.
• قرص های ضد بارداری خوراکی ترکیبی (COCP)
• دانازول
• عوامل پروژستاتور
• آنالوگ های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)

روش های جراحی برای درمان اندومتریوز

• جراحی محافظه کارانه:

ضایعات آندومتر را می توان با لاپاراسکوپی برداشت تا شانس باروری را بهبود بخشد.

• جراحی رادیکال:

در بیمارانی که علائم شدید دارند و دیگر تمایلی به باردار شدن ندارند، رحم و تخمدان ها برداشته می شود.

نتیجه گیری:

اندومتریوز یک بیماری پیشرونده با عوارض غیر قابل پیش بینی در زنان است. در یک سوم زنان، علائم اندومتریوز خود به خود و بدون هیچ مداخله ای برطرف می شوند. درمان دارویی معمولاً در کنترل درد مؤثر می باشد، اما برای درمان ناباروری معمولا جراحی تا حدی مؤثر است.

اندومتریوز هیچ درمانی ندارد و همچنین راه هایی برای پیشگیری از بروز آن وجود ندارد. با این حال، برخی از افراد با اتخاذ برخی تغییرات در سبک زندگی، برخی از علائم را کاهش داده اند که عبارتند از:

ایجاد تغییرات در رژیم غذایی:

1. استفاده از میوه، سبزیجات، ماهی و چربی های سالم مانند اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی تن، سالمون و گردو
2. کاهش مصرف گوشت های قرمز
3. خودداری از مصرف الکل
4. اجتناب از مصرف نوشیدنی های حاوی مقدار زیادی کافئین
5. کنترل استرس و انجام ورزش منظم

انجام آزمایش در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن

آزمایشگاه جردن دارای بخش های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی بوده و بیش از ۲۰ سال است که مشغول ارائه خدمت به هموطنان گرامی می باشد.

از اهداف مهم آزمایشگاه جردن دستیابی به بالاترین استاندارد های روز دنیا، دقت و سرعت در گزارش نتایج آزمایش و برخوردداری از حداکثر میزان رضایتمندی مراجعین می باشد.

این آزمایشگاه جهت رفاه حال مراجعین، با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرارداد است همچنین امکان اعزام نمونه گیر به محل نیز میسر می باشد.

جهت هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل با شماره های ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۵ و ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۶ تماس حاصل فرمایید.