بیماری صرع یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است که در آن فعالیت مغز دچار ناهنجاری شده و منجر به تشنج یا رفتارهای عجیب و غریب و گاهی اوقات از دست دادن آگاهی می شود. این یک اختلال شایع مغزی است که به طور منظم باعث تشنج می شود. با این حال، این بیماری می تواند به تدریج در طول زمان بهبود یابد. ویژگی های بالینی تشنج می تواند متفاوت باشد. برخی از افراد در طول تشنج به جای خالی خیره می شوند در حالی که برخی دیگر اغلب اندام های خود را حرکت می دهند. تشنج برای اولین بار لزوماً نشان دهنده صرع نیست.
تشنج را می توان به خوبی با دارو در اکثر افراد یا جراحی در صورت نیاز کنترل کرد. در برخی افراد، تشنج با گذشت زمان از بین می رود، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا پایان عمر خود به دارو نیاز داشته باشند.
عوامل خطر و اپیدمیولوژی
افراد در هر سنی میتوانند به صرع مبتلا شوند. با این حال، اغلب کودکان یا افراد بالای 60 سال را مبتلا می کند.
افراد جوان بیشتر احتمال دارد به صرع ناشی از مشکلات ژنتیکی، مادرزادی یا رشدی مبتلا شوند، در حالی که این بیماری در افراد مسن پس از ابتلا به تومورهای مغزی و سکته مغزی اتفاق می افتد.
اگر یکی از دوقلوهای همسان مبتلا شود، احتمال 50 تا 60 درصد وجود دارد که دیگری نیز مبتلا شود. این خطر در دوقلوهای غیر همسان 15 درصد است.
علت بیماری صرع
صرع هم می تواند ناشی از عوامل ارثی و هم اکتسابی باشد و در بسیاری از موارد، این عوامل بر هم اثر می گذارند.
- ژنتیک: در بیشتر موارد تصور می شود که ژنتیک به طور مستقیم یا غیرمستقیم دخیل است. برخی از صرع ها به دلیل یک ناهنجاری ژنی (1 تا 2٪) ایجاد می شوند، در حالی که اکثریت ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است.
- اکتسابی: صرع می تواند ناشی از اختلالات مختلفی از جمله تومور، سکته، ضربه به سر، عفونت های گذشته سیستم عصبی مرکزی، ناهنجاری های ژنتیکی و آسیب مغزی در زمان زایمان باشد. صرع در افراد مبتلا به فلج مغزی شایع‌تر است و نیمی از مبتلایان به کوادری پلژی اسپاستیک و همی‌پلژی اسپاستیک این اختلال را دارند.
علائم بیماری صرع
برخی از علائم تشنج به شرح زیر است:
- گیجی
- از دست دادن بویایی یا چشایی
- احساس گز گز در بدن
- سفتی عضلات
- تکان دادن سریع دست ها و پاها (غیر قابل کنترل)
- از دست دادن هوشیاری
- خیره شدن
- اضطراب، ترس یا احساس دژاوو همگی علائم روانشناختی هستند.
انواع صرع
تشنج ها را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
- تشنج عمومی
تشنج هایی که کل مغز را درگیر می کند به عنوان تشنج عمومی شناخته می شود.
شش شکل اولیه تشنج عمومی عبارتند از: تشنج تونیک-کلونیک، تونیک، کلونیک، میوکلونیک، تشنج پنهان و تشنج آتونیک.
همه آنها با از دست دادن هوشیاری مشخص می شوند و معمولاً بدون هشدار رخ می دهند.
- تشنج های تونیک-کلونیک: تشنج های تونیک-کلونیک 10 تا 30 ثانیه طول می کشد و با انقباض اندام ها و سپس امتداد و خمیدگی پشت (فاز تونیک) شروع می شود. هنگامی که عضلات قفسه سینه منقبض می شوند، ممکن است فریاد شنیده شود و به دنبال آن لرزش هماهنگ اندام ها (فاز کلونیک) رخ دهد. افرادی که تشنج دارند ممکن است زبان خود را در نوک یا پهلو گاز بگیرند.
- تشنج تونیک: انقباضات عضلانی در طول تشنج تونیک پایدار است. هنگامی که تنفس فرد متوقف شود، پوست اغلب به رنگ مایل به آبی می شود.
- تشنج کلونیک: تشنج کلونیک با تکان دادن همزمان اندام ها مشخص می شود. پس از پایان فاز لرزش، ممکن است 10 تا 30 دقیقه طول بکشد تا بیمار به حالت عادی برگردد. در طول تشنج، ممکن است فرد کنترل روده یا مثانه را از دست بدهد.
- تشنج میوکلونیک: تشنج میوکلونیک با اسپاسم عضلانی بسیار کوتاه در یک یا چند مکان مشخص می شود و باعث زمین خوردن و در نتیجه آسیب دیدن فرد می شود.
- تشنج پنهان: تشنج‌های پنهان میتوانند خفیف باشند، که منجر به چرخش کوچک سر یا پلک زدن چشم‌ها با تغییر هوشیاری می‌شود. در بیشتر موارد، فرد به زمین نمی افتد و بلافاصله پس از توقف تشنج به حالت عادی باز می گردد.
- تشنج آتونیک: تشنج آتونیک زمانی رخ می دهد که فعالیت عضلانی برای بیش از یک ثانیه از بین برود و معمولاً به صورت دو طرفه تأثیر می گذارد.
- تشنج کانونی
این تشنج ها معمولاً به عنوان تشنج های جزئی شناخته می شوند و فقط یک قسمت از مغز را درگیر می کنند.
- تشنج جزئی ساده: علائم عبارتند از؛
سرگیجه
گزگز اندام
در یک تشنج جزئی ساده معمولا از دست دادن هوشیاری وجود ندارد.
حواس چشایی، بویایی، بینایی، شنوایی و لامسه همگی تحت تأثیر قرار می گیرند.
- تشنج جزئی پیچیده: علائم عبارتند از؛
از دست دادن آگاهی یا هوشیاری
فرد به هیچ چیز نگاه نمی کند
قفل شدن دهان
عدم پاسخگویی
حرکات تکراری
تشخیص بیماری صرع
بیماری صرع معمولاً با مشاهده شروع تشنج، سابقه پزشکی و تعیین علت زمینه ای تشخیص داده می شود. پزشک ممکن است برای افراد یک نوار مغزی (EEG) را برای شناسایی الگوهای ناهنجار در مغز تجویز کند.
الکتروانسفالوگرام: الکتروانسفالوگرام (EEG) رایج ترین آزمایش برای تشخیص صرع است. در این روش، الکترودها به پوست سر متصل می شوند. EEG یک روش بدون درد و غیر تهاجمی است. ممکن است از فرد خواسته شود که فعالیت خاصی را انجام دهد. در برخی شرایط، آزمایش در حالی که بیمار خواب است انجام می شود. الکترودها فعالیت الکتریکی مغز را ضبط خواهند کرد. تغییرات در الگوهای طبیعی امواج مغزی در صرع شایع است.
اختلالات مرتبط با صرع
بر اساس علائم و نشانه ها، سابقه خانوادگی، پزشکی و دارویی، همراه با تست های تشخیصی، صرع را می توان از شرایط مشابه تشخیص داد که عبارتند از:
- سکته
- فراموشی گذرا
- میگرن
- صرع لوب فرونتال
- تشنج کودکان
- هیپرونتیلاسیون
درمان بیماری صرع
هنگامی که تشنج دوم رخ می دهد، صرع معمولاً با داروهای معمولی کنترل می شود. دارو را می توان بعد از اولین تشنج در افرادی که در معرض خطر بالای تشنج بیشتر هستند شروع کرد. حمایت از توانایی افراد برای مدیریت بیماری می تواند مفید باشد. در موقعیت‌های مقاوم به دارو، چندین جایگزین درمانی مانند رژیم غذایی خاص، کاشت یک محرک عصبی یا جراحی مغز و اعصاب ممکن است در نظر گرفته شود.
داروی ضد تشنج سنگ بنای درمان تشنج است. از آنجایی که پاسخ به داروهای ضد تشنج در سندرم های مختلف صرع متفاوت است، داروی انتخابی با تشخیص دقیق وضعیت صرع تعیین می شود. طبق مطالعات تحقیقاتی، فنی توئین، کاربامازپین و والپروات ممکن است به طور مشابه در تشنج‌های کانونی و عمومی مفید باشند.
محرک عصب واگ وسیله ای است که با جراحی در زیر پوست قفسه سینه کاشته می شود و عصب واگ را به صورت الکتریکی تحریک می کند. این روش ممکن است به پیشگیری از تشنج کمک کند.
رژیم کتوژنیک، این رژیم پرچرب و کم کربوهیدرات به بیش از نیمی از کسانی که به دارو واکنش نشان نمی دهند کمک می کند.
جراحی، ناحیه مغزی که باعث ایجاد تشنج می شود را می توان از طریق جراحی برداشت یا تغییر داد.
معرفی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن
آزمایشگاه جردن واقع در منطقه 3 تهران با بیش از 23 سال سابقه فعالیت، آمادگی دارد تا تمامی آزمایش های بالینی، ژنتیک و پاتولوژی را در محل آزمایشگاه و یا در منزل به انجام رساند.
از نقاط قوت آزمایشگاه جردن می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- مجهز به تجهیزات فول اتومات در بخش های کاری
- استفاده از تکنولوژی های روز دنیا
امکان اعزام نمونه گیر به منزل (جهت هماهنگی با شماره های 09128905065 و 09128905066 تماس حاصل فرمایید)
- بوفه رایگان جهت پذیرایی از مراجعین
- ارائه خدمات VIP از طریق عضویت در باشگاه سلامت جردن
- امکان ارسال نتیجه آزمایش با پیک رایگان
- قرارداد با کلیه ی بیمه های پایه و تکمیلی
