رژیم غذایی افراد دیابتی یکی از نکات بسیار مهم است که حتما باید رعایت شود. چاقی و دیابت (به ویژه دیابت نوع ۲) هر دو ریشه در یک رژیم غذایی ناسالم و سرشار از کالری دارند. بنابراین برنامه ریزی غذایی برای داشتن یک رژیم متعادل و سالم، بخش مهمی از درمان را برای این افراد تشکیل می دهد.
در ادامه این مطلب یک برنامه غذایی مناسب برای افراد دیابتی را قرار داده ایم تا بتوانید از بهترین اطلاعات بهره مند شوید. با ما همراه باشید.
رژیم غذایی مناسب برای افراد دیابتی کدام است؟
یک استراتژی غذایی اولیه در بیماران دیابتی اصلاح در انتخاب غذا و کاهش چربی ها به خصوص چربی اشباع شده و چربی ترانس، کلسترول و همچنین سدیم در رژیم غذایی است. علاوه بر رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی نیز لازم است.
کاهش وزن کم تا متوسط به میزان ۱۰-۵ درصد وزن بدن، می تواند به کنترل دیابت در افراد کمک کند. بنابراین به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می شود که کالری دریافتی خود را به میزان ۲۵۰ تا ۵۰۰ کیلوکالری در روز کاهش دهند و با ورزش منظم برای بهبود دیابت، انرژی مصرفی خود را افزایش دهند.
بیشتر بخوانید: آزمایش قندخون
نیم ساعت فعالیت بدنی منظم در روز می تواند به موارد زیر کمک کند:
- کاهش سطح گلوکز خون
- بهیود خلق و خو و عزت نفس
- کاهش میزان کلسترول
- بهبود کیفیت خواب
- کاهش فشار خون
- افزایش قدرت عضلات و استخوان
- کاهش استرس و اضطراب
ترکیب رژیم غذایی زیر برای بیماران دیابتی توصیه می شود:
- پروتئین ها
توصیه می شود که پروتئین دریافتی، ۱۵ تا ۲۰ درصد از کل کالری مصرفی روزانه را در همه افراد تشکیل دهد. همین توصیه ها برای بیماران دیابتی نیز وجود دارد. اگر عملکرد کلیه نرمال باشد، مصرف پروتئین نباید اصلاح شود. با این حال، دریافت پروتئین بیش از ۲۰٪ از کل کالری روزانه می تواند پیشرفت بیماری کلیوی را تسریع کند.
- چربی
دیابت و همچنین چاقی با بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط است. بنابراین کاهش چربی در رژیم غذایی بسیار مهم است. فرد مبتلا به دیابت باید از خوردن چربی های اشباع شده اجتناب کند و غذاهای حاوی چربی های چندگانه اشباع نشده و همچنین چربی های تک غیر اشباع مصرف کند.
چربی های اشباع شده در گوشت ها، سوسیس و کالباس، محصولات لبنی پرچرب، روغن نارگیل، روغن پالم و غیره یافت می شوند. این روغن ها معمولا در دمای اتاق جامد هستند و مسئول سطوح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و کلسترول هستند.
علاوه بر این چربی های ترانس، کلسترول خوب HDL را در بدن کاهش می دهند. غذاهای حاوی چربی ترانس عبارتند از فست فود، مارگارین، شیرینی، کلوچه و غیره.
چربی های چندگانه اشباع نشده برای قلب مفید هستند. آنها می توانند سطح کلسترول را با مصرف متعادل کاهش دهند. چربی های چندگانه غیر اشباع در روغن های گیاهی مانند ذرت، سویا، دانه کتان و ماهی های چرب مانند سالمون، شاه ماهی و قزل آلا یافت می شوند.
چربی های تک غیر اشباع نیز برای قلب مفید می باشند زیرا کلسترول LDL را کاهش می دهند. این غذاها شامل روغن کانولا، روغن گردو، روغن زیتون، آووکادو، زیتون، آجیل، روغن بادام زمینی و غیره است.
اسیدهای چرب امگا ۳ یکی از بهترین انواع چربی های غیراشباع چندگانه با چندین فواید سلامتی هستند که در ماهی و روغن ماهی یافت می شوند و از قلب محافظت می کنند و همچنین مقاومت به انسولین را در افراد دیابتی کاهش می دهند.
سه نوع اسید چرب امگا ۳ وجود دارد:
- آلفالینولنیک اسید (ALA): در منابع گیاهی یافت می شود.
- ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA): در ماهی های سالمون، ساردین، ماهی خال دار و شاه ماهی یافت می شود.
- دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA): در ماهی و حیوانات دریایی و در مغزها مانند گردو یافت می شود.
کل چربی دریافتی برای افراد دیابتی باید ۲۰ تا ۳۵ درصد کل کالری باشد. چربی اشباع شده باید به کمتر از ۷ درصد کل کالری، چربی اشباع نشده چندگانه باید به کمتر از ۱۰ درصد کل کالری و چربی تک غیراشباع باید به کمتر از ۲۰ درصد از کل کالری محدود شود. میزان مصرف کلسترول باید کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در روز باشد.
- فیبر
فیبر دریافتی روزانه به میزان ۲۵ گرم برای زنان بالغ و ۳۸ گرم برای مردان بزرگسال توصیه می شود. این مقدار باید از منابع فیبر محلول تامین شود. منابع مفید فیبرهای محلول عبارتند از جو دوسر، میوه ها، سبزیجات، سبوس برنج، لوبیا پخته شده و دانه های پسیلیوم.
- کربوهیدرات ها
کربوهیدرات ها یکی از مهم ترین منابع انرژی هستند و در نان، برنج، غلات، میوه ها و نشاسته یافت می شوند. کربوهیدرات ها به گلوکز تجزیه می شوند که سوخت بدن را تامین می کند.
کربوهیدرات ها سطح گلوکز خون را افزایش می دهند. این بدان معناست که مصرف کربوهیدرات ها باید در افراد دیابتی، با انسولین، داروها و فعالیت بدنی متعادل شود.
بیشتر بخوانید: آزمایش قند دو ساعته
شاخص گلیسمی (GI) در رژیم غذایی افراد دیابتی
برخی از غذاهای کربوهیدراتی گلوکز را سریعتر از سایرین وارد جریان خون می کنند. غذاهایی که افزایش آهستهتری در سطح گلوکز خون ایجاد میکنند دارای شاخص گلیسمی پایین (GI) هستند و میتوانند در مدیریت گلوکز خون مفید باشند.
منابع غذایی کربوهیدرات سالمی که GI پایینی دارند شامل برخی از نان ها و غلات با فیبر بالا (به خصوص نان دانه دار و جو)، ماکارونی، برنج، کینوا، جو، بیشتر میوه ها، حبوبات و محصولات لبنی کم چرب است.
قرار دادن حداقل یک غذای با GI پایین در هر وعده غذایی می تواند مفید باشد. توجه به اندازه وعده ها هنوز هم هنگام خوردن غذاهای با GI پایین مهم است، زیرا وعده های زیاد این غذاها می تواند منجر به افزایش سطح گلوکز خون و افزایش وزن شود.
برخی از غذاهای با GI پایین ممکن است سرشار از چربی اشباع شده، قند افزوده و انرژی باشند – برای مثال بستنی و شکلات.
همیشه باید لیست مواد تشکیل دهنده و محتوای انرژی (کالری یا کیلوژول) غذاهای بسته بندی شده بررسی شود. غذاهایی با GI 55 و کمتر، غذاهایی با GI پایین هستند.
مقادیر GI غذاها فقط یک میانگین است و مردم اغلب به غذاها واکنش بسیار متفاوتی نشان می دهند. به افراد مبتلا به دیابت توصیه میشود قبل و ۲ ساعت بعد از شروع غذا، سطح گلوکز خون خود را کنترل کنند تا تأثیر غذاهای مختلف بر سطح گلوکز خون را مشخص کنند.
افراد مبتلا به دیابت باید عادات غذایی خود را با یک متخصص تغذیه در میان بگذارند تا توصیه های غذایی مناسب برای نیازهای آنها طراحی شود.
انجام آزمایش دیابت در منزل
برای انجام آزمایش الزاما نیاز به مراجعه حضوری به آزمایشگاه نیست .
آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن با بیش از ۲۳ سال سابقه فعالیت، واقع در شهر تهران ، امکان اعزام نمونه گیر به مناطق ۲۲ گانه تهران را دارد.
برای هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل کافیست با شماره های ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۵ ، ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۶ و ۸۸۷۹۸۹۷۹ تماس حاصل فرمایید.
این آزمایشگاه جهت رفاه حال مراجعین با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی زیر طرف قرارداد می باشد:
۱ | بیمه تامین اجتماعی | ۱۰ | بیمه تعاون | ۱۹ | بیمه پارسیان | ۲۸ | بیمه آسماری | ۳۷ | هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران |
۲ | بیمه خدمات درمانی | ۱۱ | بیمه آرمان | ۲۰ | بیمه سینا | ۲۹ | بیمه ملت | ۳۸ | بیمه بانک توسعه صادرات ایران |
۳ | بیمه کارکنان دولت | ۱۲ | بیمه معلم | ۲۱ | بیمه آسیا | ۳۰ | بیمه دی | ۳۹ | بیمه بانک رفاه کارگران |
۴ | بیمه ایرانیان | ۱۳ | بیمه سرمد | ۲۲ | بیمه دانا | ۳۱ | بیمه ما | ۴۰ | بیمه آرمان سفیران سلامت |
۵ | بیمه بانک مرکزی | ۱۴ | بیمه البرز | ۲۳ | بیمه میهن | ۳۲ | بیمه بانک سپه | ۴۱ | بیمه بانک صنعت و معدن |
۶ | بیمه بانک صادرات | ۱۵ | بیمه شهرداری | ۲۴ | بیمه نوین | ۳۳ | بیمه سامان | ||
۷ | بیمه بانک تجارت | ۱۶ | بیمه کارآفرین | ۲۵ | بیمه ایران | ۳۴ | بیمه شرکت نفت | ||
۸ | بیمه رازی | ۱۷ | بیمه تجارت نو | ۲۶ | بیمه بانک ملت | ۳۵ | بیمه بانک کشاورزی | ||
۹ | بیمه نیروهای مسلح | ۱۸ | بیمه کوثر | ۲۷ | بیمه بانک ملی | ۳۶ | بیمه آتیه سازان حافظ |