ویروس واریسلا زوستر (VZV) عامل بیماری آبله مرغان است، یک بیماری شایع در دوران کودکی که باعث ایجاد بثورات خارش دار و وزیکول ها (تاول یا آبله) در سراسر بدن می شود. اولین علائم آبله مرغان، شامل تب، سردرد، گلودرد، خستگی و بی اشتهایی است و ضایعات پوستی در مدت ۱ تا ۲ روز ایجاد می شود.
آبله مرغان می تواند برای زنان باردار، بزرگسالان و افرادی که سندرم نقص ایمنی دارند بسیار شدید باشد. پس از ابتلا به بیماری آبله مرغان، ویروس VZV در حالت نهفته یا غیرفعال در بافت عصبی بدن (گانگلیون ریشه پشتی) باقی میماند و میتواند پس از دوره های استرس یا سال ها پس از آبله مرغان با ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، دوباره فعال شود. این عفونت VZV دوباره فعال شده، زوستر یا زونا نامیده می شود. زونا با درد شدید همراه با ضایعاتی بر روی صورت یا بدن ظاهر میشود. فعال شدن مجدد ویروس VZV همچنین می تواند عفونت های شدید سیستم عصبی از جمله مننژیت و آنسفالیت را به همراه داشته باشد.
چه زمانی به انجام آزمایش آبله مرغان یا زونا نیاز است؟
انجام آزمایش برای افرادی که ایمنی ندارند (سابقه ابتلا به آبله مرغان ندارند) یا در مورد آن مطمئن نیستند و در معرض خطر بالاتر عوارض ویروس VZV هستند ضروری می باشد. این افراد شامل:
- زنان حامله
- نوزادان تازه متولد شده در صورتی که مادر مبتلا باشد
- افراد نوجوان و بزرگسال دارای علائم آبله مرغان
- افراد مبتلا به HIV/AIDS یا بیماری دیگری که سیستم ایمنی را تضعیف می کند
- همچنین افرادی که در گروه پرخطر هستند، اگر در معرض آبله مرغان یا زونا قرار بگیرند، به انجام این آزمایش نیاز خواهند داشت. بیماری زونا قابل انتقال از فرد به فرد دیگری نمی باشد، اما ویروس زونا (VZV) می تواند پخش شود و در افرادی که ایمنی ندارند باعث آبله مرغان شود.
علائم بیماری آبله مرغان و زونا مشابه هستند و عبارتند از:
- بثورات قرمز و تاول زا. دانه های آبله مرغان در سراسر بدن ظاهر می شوند و معمولاً دارای خارش زیادی می باشند. زونا ممکن است فقط در یک ناحیه ظاهر شود و زخم های ناشی از زونا، دردناک می باشند.
- تب
- سردرد
- گلو درد
در طی آزمایش آبله مرغان و زونا چه اتفاقی می افتد؟
با توجه به نوع آزمایش ممکن است نمونه خون از ورید یا نمونه از مایع موجود در یکی از تاول ها گرفته شود. آزمایش خون، آنتی بادی های تولید شده ضد ویروس VZV و آزمایش تاول، وجود ویروس را بررسی می کند.
آزمایش هایی که برای تشخیص ویروس VZV انجام می شود
آزمایش هایی که برای تشخیص ویروس VZV انجام می شود، شامل چه مواردی است؟ موارد زیر را بخوانید:
آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز یا PCR
تست PCR سریع ترین و حساس ترین روش برای تایید تشخیص ویروس واریسلا زوستر است. نوع نمونه توصیه شده برای انجام PCR، بافتی از یک ضایعه تاولی است. همچنین ممکن است از نمونه خون یا مایع مغزی نخاعی استفاده شود اما خطر نتایج منفی کاذب را افزایش میدهد.
آزمایش IgG/IgM
این آزمایش وضعیت ایمنی فرد را در برابر ویروس واریسلا زوستر تعیین می کند. هنگامی که بدن به ویروس VZV آلوده می شود، با تولید دو نوع آنتی بادی به ترتیب از خود دفاع می کند: اول، آنتی بادی IgM که ۱ تا ۲ هفته پس از عفونت ظاهر می شود و برای چند هفته در بدن وجود دارد، سپس آنتی بادی IgG، که چند هفته پس از IgM ظاهر می شود و تا آخر عمر در بدن فرد باقی می ماند.آنتی بادی IgG، به دلیل عفونت قبلی توسط ویروس یا به دلیل واکسیناسیون ایمنی طولانی مدت (محافظت) در بدن ایجاد می کند. با این حال، ویروس نهفته در بدن باقی می ماند و تمایل دارد با کاهش ایمنی در بزرگسالان بالای ۵۰ سال دوباره فعال شود و باعث زونا شود. بنابراین آزمایش برای IgG و IgM ضد ویروسVZV برای تشخیص وجود بیماری یا وضعیت ایمنی در برابر این عفونت استفاده می شود.
نتایج آزمایش واریسلا زوستر
اگر فرد علائم داشته باشد و نتایج آزمایش، آنتی بادی های VZV یا ویروس را نشان دهد، به احتمال زیاد فرد به آبله مرغان یا زونا مبتلا است. اگر نتایج آزمایش، وجود آنتی بادی یا خود ویروس را نشان دهد و فرد دارای علائم نباشد، ممکن است فرد یک بار به آبله مرغان مبتلا شده و یا واکسن آبله مرغان را دریافت کرده باشد. تشخیص آبله مرغان یا زونا به سن و علائم خاص وابسته است.
اکثر کودکان و بزرگسالان سالم مبتلا به آبله مرغان در مدت یک یا دو هفته از آبله مرغان بهبود می یابند. درمان خانگی می تواند به بهبود علائم کمک کند. اما در موارد جدیتر، نیاز به داروهای ضد ویروسی برای درمان وجود دارد. در بعضی موارد، زونا ممکن است با داروهای ضد ویروسی و مسکنها درمان شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) واکسن آبله مرغان را برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که هرگز آبله مرغان یا واکسن آبله مرغان نداشته اند توصیه می کند.
انجام آزمایش VZV در آزمایشگاه جردن
آزمایش PCR و آنتی بادی های ویروس VZV (IgG-IgM) در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن قابل انجام هستند.
مدت زمان جوابدهی در خصوص آزمایش VZV(IgG) و VZV(IgM) سه روز کاری و آزمایش VZV(PCR) یک هفته می باشد.
جهت دریافت اطلاعات تکمیلی با شماره ۸۸۷۹۸۹۷۹-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.