آزمایش خون در بارداری

بارداری یکی از حساس ترین دوره های زندگی هر خانم است. به همین دلیل اطلاع دقیق و بررسی مرتب وضعیت جنین و مادر در این دوران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. یکی از بهترین روش ها برای تشخیص شروع بارداری انجام آزمایش خون بارداری است. معمولا زمانی که پریود فرد به تاخیر بیفتد و بداند که از روش های پیشگیری از بارداری استفاده نکرده است. بهتر است برای انجام این آزمایش اقدام نماید. انجام آزمایش بارداری بتا یا همان آزمایش خون اولیه در بارداری، شروع آزمایشاتی است که یک مادر در طول دوران بارداری انجام خواهد داد. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با هر آنچه باید در رابطه با آزمایش خون در بارداری بدانید، بیشتر آشنا کنیم.

آزمایش خون بتا در بارداری چیست؟

آزمایش خون بتا یکی از شایع ترین آزمایش های تشخیص بارداری است. که در آن میزان HCG خون اندازه گیری می شود. از آنجایی که در طول بارداری سلول های تشکیل دهنده جفت موجب تولید هورمون HCG می شوند. به همین دلیل میزان HCG خون فرد در طول بارداری به طور قابل توجهی افزایش پیدا می کند.

برای تشخیص دقیق تر آزمایش بتا به صورت همزمان به عنوان آزمایش خون و ادرار درخواست می شود. انجام این آزمایش حدود ۱۱ روز پس از تشکیل جفت می تواند نتیجه دقیقی داشته باشد. به طور کلی از این آزمایش به منظور بررسی موارد زیر در طول بارداری استفاده می گردد.

• تایید نمودن شروع بارداری
• تعیین نمودن سن تقریبی جنین و مدت زمان شروع بارداری
• غربالگری جنین به منظور بررسی مشکلات ژنتیکی احتمالی مانند سندروم داون (بررسی سلامت نوزاد)
• بررسی احتمال سقط جنین در طول بارداری

آزمایش خون اولیه در بارداری چه زمانی انجام می شود؟

امروزه استفاده نمودن از بی بی چک ها در میان بانوانی که مشکوک به بارداری می باشند، بسیار رایج است. به همین دلیل معمولا بانوان بلافاصله پس از به تاخیر افتادن پریودی از بی بی چک استفاده می نمایند.

در صورتی که نتیجه آن مثبت باشد، برای انجام آزمایش خون بارداری اقدام می نمایند. اما به طور کلی در برخی از مواقع ممکن است نتیجه بی بی چک مثبت کاذب و یا به اشتباه منفی نشان داده شود. بنابراین بهترین روش برای تشخیص بارداری انجام آزمایش خون بتا است. که بهتر است حدود ۱۴ روز پس از شروع بارداری انجام شود.

با این وجود دارو و بیماری های مختلفی وجود دارند که می توانند نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار دهند. که پیش از انجام آزمایش بتا بهتر است با آن ها آشنایی پیدا کنید. در نتیجه آزمایش خون بتا در بارداری می تواند تفسیر مختلفی داشته باشد. به طور مثال در صورتی که نتیجه آزمایش کمتر از ۱۰ mIU/ml باشد، به معنای عدم بارداری فرد است. پایین تر بودن میزان HCG نسبت به میزان نرمال بارداری می تواند نشان دهنده محاسبه اشتباه هفته های بارداری، سقط جنین و یا بارداری خارج از رحمی باشد. همچنین بیشتر بودن این میزان نسبت به مقدار نرمال آن می تواند نشان از بارداری چند قلویی، اشتباه در محاسبه نمودن هفته های بارداری، بارداری های قطبی یا ایجاد توده ای در رحم باشد. البته همانطور که اشاره شد، عوامل مختلفی مانند دارو و بیماری می توانند موجب افزایش و یا کاهش کاذب میزان HCG در نتیجه آزمایش شوند. همچنین در صورتی که فردی پیش از روز ۱۱ بارداری برای انجام آزمایش اقدام نماید، نتیجه منفی کاذب خواهد شد. از طرفی در برخی از مواقع استفاده از آنتی بیوتیک ها و یا اشتباهات آزمایشگاهی می توانند موجب نتیجه مثبت کاذب آزمایش بتا شوند. نمونه گیری از جفت cvs

آزمایش خون بتا چقدر دقیق است؟

از آنجایی که هیچ آزمایشی به طور صد درصدی دقیق نمی باشد. در این آزمایش نیز احتمال خطا و نتایج کاذب وجود دارد. به همین دلیل معمولا پس از انجام این تست درخواست می شود تا فرد سونوگرافی نیز انجام دهد. در صورتی که نتیجه تمامی تست ها یکسان باشد، نتیجه قطعی و صد درصدی مشخص می شود. البته همانطور که گفته شد عوامل مختلفی نیز وجود دارند که می توانند در نتیجه آزمایش اختلال ایجاد نمایند. به طور مثال استفاده از داروهای افزایش قدرت جنسی می تواند دارای هورمون اچ سی جی باشد. بنابراین در صورت استفاده از این داروها، نتیجه آزمایش می تواند مثبت کاذب شود. بنابراین در صورتی که نتیجه آزمایش بارداری مثبت شود ولی علائم بارداری وجود نداشته باشد، نیاز به بررسی دقیق رحم و بیماری های احتمالی آن نیز می باشد.

داروهای موثر در نتیجه آزمایش خون در بارداری

همانطور که گفته شد داروهای مختلفی وجود دارند که می توانند موجب اختلال در نتیجه آزمایش خون بتا در بارداری شوند. به همین دلیل در صورتی که از هر کدام از این داروها استفاده می نمایید، بهتر است هنگام انجام تست بتا آن را به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید. این داروها عبارتند از:

• داروهای خواب آور
• انواع داروهای مسکن
• داروهای ادرار آور
• استفاده از داروهای مخدر مانند متادون
• استفاده نمودن از داروهای بیماری پارکینسون
• انواع داروهای ضد تشنج (داروهای صرع و …)
• انواع داروهای آرامش بخش (کلرپرومازین و …)
• داروهای ناباروری

با توجه به بررسی های انجام شده مصرف الکل هیچ گونه تاثیری بر نتیجه آزمایش بارداری ندارد. با این وجود در صورت تایید بارداری بهتر است مصرف آن را متوقف کنید. زیرا الکل می تواند تاثیرات مخربی در روند رشد جنین داشته باشد. از جمله خطرات مصرف الکل در بارداری می توان به سقط جنین، بارداری زودرس، وزن بسیار کم نوزاد هنگام تولد و … اشاره نمود.

بیماری های تاثیرگذار بر نتیجه آزمایش خون در بارداری

از آنجایی که برخی از بیماری ها می توانند موجب افزایش هورمون اچ سی جی در بدن شوند. وجود این بیماری ها در بدن بانوان باردار می تواند موجب نتیجه کاذب آزمایش خون بتا شود. بنابراین در صورت وجود هر کدام از این بیماری ها باید هنگام آزمایش، آن را به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید. این بیماری ها به شرح زیر می باشند.

• برخی از سرطان ها مانند سرطان مثانه، کلیه، دستگاه گوارش و سرطان مجاری ادراری می توانند موجب افزایش هورمون اچ سی جی در خون شوند. مشاوره ژنتیک و ارزیابی خطر در سرطان
• نئوپلاسم تروفوبلاستیک نیز نوعی تومور رحمی بسیار نادر است که، می تواند موجب افزایش هورمون اچ سی جی شود.
• تروفوبلاستیک بارداری نیز نوعی تومور نادر است که موجب اختلال در میزان این هورمون در آزمایش بارداری می شود.