ویروس هپاتیت B باعث یک عفونت کبدی بالقوه تهدید کننده زندگی به نام هپاتیت B می شود. این بیماری یک مشکل عمده بهداشت جهانی است. در برخی افراد، عفونت هپاتیت B می تواند مزمن شود و بیش از شش ماه طول بکشد. نوزادان و کودکان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت مزمن (طولانی مدت) هپاتیت B می باشند.
حتی اگر علائم و نشانه ها شدید باشند، اکثر افراد مبتلا به هپاتیت B به طور کامل بهبود می یابند. با استفاده از واکسنی که هم بی خطر و هم موثر است، می توان از هپاتیت B پیشگیری کرد. در برخی شرایط هپاتیت B می تواند به بیماری مزمن و سرطان کبد تبدیل شود. افراد مبتلا به هپاتیت B می توانند با رعایت برخی اقدامات احتیاطی از سرایت ویروس به دیگران جلوگیری کنند.
انواع هپاتیت B کدامند؟
انواع هپاتیت و درمان آن وجود دارند که با بررسی های لازم مشخص خواهند شد. عفونت هپاتیت B می تواند کوتاه مدت (حاد) یا طولانی مدت (مزمن) باشد.
- عفونت حاد هپاتیت B: مدت زمان عفونت حاد هپاتیت B کمتر از شش ماه است. در عرض چند ماه، سیستم ایمنی باید بتواند هپاتیت B حاد را از بدن حذف کند و بیمار به طور کامل بهبود پیدا کند. اکثر افراد مبتلا به هپاتیت B به یک بیماری حاد مبتلا می شوند، اگرچه بیماری می تواند به یک عفونت مزمن تبدیل شود.
- عفونت مزمن هپاتیت B: عفونت هپاتیت B زمانی مزمن است که شش ماه یا بیشتر طول بکشد. این بیماری ادامه می یابد زیرا سیستم ایمنی بدن قادر به مبارزه با عفونت نیست. عفونت مزمن هپاتیت B می تواند مادام العمر باشد و باعث مشکلات جدی سلامتی مانند سیروز و سرطان کبد شود.
علت بیماری هپاتیت B
ویروس هپاتیت B (HBV) باعث عفونت هپاتیت B می شود. این ویروس از طریق خون، مایع منی و سایر مایعات بدن، از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و از طریق سرفه یا عطسه قابل سرایت نمی باشد.
HBV می تواند به روش های مختلفی منتقل شود، از جمله:
- تماس جنسی: ممکن است با داشتن رابطه جنسی محافظت نشده و در صورت نفوذ خون، بزاق، مایع منی یا مایعات واژن فرد آلوده به بدن، افراد به هپاتیت B مبتلا شوند.
- سوزن های مشترک: HBV به راحتی توسط سوزن ها و سرنگ های آلوده منتقل می شود.
- زخم سر سوزن: هپاتیت B برای متخصصان مراقبت های بهداشتی و افرادی که به طور تصادفی با خون انسان تماس پیدا می کند یک خطر است.
- از مادر به کودک: مادران باردار آلوده به HBV می توانند ویروس را در طول زایمان به نوزادان منتقل کنند. با این حال، نوزاد تازه متولد شده را می توان برای جلوگیری از عفونت تقریباً در همه موارد واکسینه کرد.
علائم و نشانه های هپاتیت B
علائم و نشانه های هپاتیت B از خفیف تا شدید متغیر می باشد. علائم معمولاً یک تا چهار ماه پس از ابتلا به ویروس ظاهر می شوند، اگرچه ممکن است تا دو هفته پس از مبتلا شدن مشاهده شوند. برخی از افراد، به ویژه کودکان خردسال، ممکن است هیچ علائم یا علامتی را نشان ندهند.
علائم و نشانه های هپاتیت B شامل:
- رنگ زرد پوست و چشم (یرقان)
- ناراحتی یا درد شکم
- تهوع و استفراغ
- خستگی یا ضعف
- از دست دادن اشتها
- ادرار تیره رنگ
- درد مفاصل
- تب
تشخیص هپاتیت B
پزشک علائم بیماری کبدی مانند زردی پوست یا درد شکم را بررسی می کند. آزمایش های ذکر شده در زیر می تواند به تشخیص هپاتیت B یا عوارض آن کمک کند:
آزمایش خون: آزمایش خون می تواند ویروس هپاتیت B را در افراد تشخیص دهد و همچنین به تشخیص هپاتیت حاد یا مزمن کمک می کند. یک آزمایش خون همچنین می تواند مصونیت افراد را در برابر ویروس هپاتیت B نشان دهد. پزشک ممکن است آزمایش های زیر را برای افراد تجویز کند:
- آزمایشاتHBsAg ، Anti-HBs، Anti-HBs core، HBeAg، Anti-HBe
- DNA ویروسی کمی یا کیفی هپاتیت B
- ژنوتیپ HBV
- شمارش کامل خون
- تست عملکرد کبد (شامل ALT، AST، آلکالین فسفاتاز (ALP)، بیلی روبین و غیره)
- غربالگری اتوآنتی بادی
- فاکتورهای انعقادی
- فریتین
سونوگرافی: پزشک با استفاده از سونوگرافی، میزان آسیب به کبد را بررسی می کند.
بیوپسی کبد: ممکن است بخش کوچکی از کبد (بیوپسی کبد) برای بررسی آسیب کبد برداشته شود.
بیشتر بدانید: آزمایش آنتی ژن سطحی هپاتیت B
درمان هپاتیت B
تزریق ایمونوگلوبولین (یک آنتی بادی) در عرض 12 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ممکن است به محافظت در برابر ابتلا به هپاتیت B کمک کند. از آنجایی که این درمان فقط محافظت کوتاه مدت ارائه می دهد، اگر افراد قبلا واکسینه نشده باشند باید فورا واکسن هپاتیت B را دریافت کنند.
✔ هپاتیت حاد
اگر عفونت هپاتیت B حاد باشد، ممکن است به درمان خاصی نیاز نباشد. درعوض، پزشک ممکن است استراحت، تغذیه کافی و مایعات فراوان را در حالی که بدن با عفونت مبارزه می کند، تجویز کند. در موارد شدید، داروهای ضد ویروسی یا بستری شدن در بیمارستان برای جلوگیری از عوارض ممکن است نیاز باشد.
✔ هپاتیت مزمن
اکثر افراد مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت B اغلب نیاز به درمان مادام العمر دارند. درمان، احتمال ابتلا به بیماری کبدی را کاهش می دهد و از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری می کند.
درمان هپاتیت B مزمن شامل موارد زیر است:
1. داروها
داروهای ضد ویروسی مانند entecavir (Baraclude)، tenofovir (Viread)، lamivudine (Epivir)، (Hepsera) adefovirو telbivudine (Tyzeka)، می‌توانند به مبارزه با ویروس و کاهش توانایی آن در ایجاد آسیب کبدی کمک کنند. این داروها باید به صورت خوراکی استفاده شوند.
2. تزریق اینترفرون
اینترفرون آلفا-2b (اینترون A) یک نسخه مصنوعی از یک ماده ضد ویروس است که توسط بدن تولید می شود. این درمان در درجه اول توسط جوانان مبتلا به هپاتیت B که مایل به اجتناب از درمان طولانی مدت هستند یا زنانی که می خواهند پس از تکمیل یک دوره کوتاه درمانی باردار شوند، استفاده می شود. با این حال، در دوران بارداری، اینترفرون نباید مصرف شود. تهوع، استفراغ، مشکل در تنفس و افسردگی از عوارض جانبی احتمالی هستند.
3. پیوند کبد
اگر کبد به شدت آسیب دیده باشد، پیوند کبد ممکن است گزینه مناسبی باشد. در طول پیوند کبد، جراح کبد آسیب دیده را برمی دارد و کبد سالم را جایگزین می کند.
عوارض هپاتیت B
عفونت مزمن HBV می تواند عوارض جدی ایجاد کند، از جمله:
- سیروز کبدی
- نارسایی شدید کبدی
- کلستاز طولانی مدت
- نارسایی حاد کبدی
- سرطان کبد
- بیماری های کلیوی مانند گلومرولونفریت
- کرایوگلوبولینمی
پیشگیری از ویروس هپاتیت B
واکسن هپاتیت B معمولاً در سه یا چهار دوز در یک دوره شش ماهه تزریق می شود. واکسن هپاتیت B برای موارد زیر توصیه می شود:
- نوزادان
- کودکان و نوجوانانی که در بدو تولد واکسن هپاتیت را دریافت نکرده اند..
- افرادی که دارای بیش از یک شریک جنسی می باشند.
- کسانی که در خانه مشترک با یک فرد مبتلا به هپاتیت B زندگی می کنند..
- افرادی که به یک عفونت مقاربتی مانند HIV مبتلا هستند.
- مردانی که هم جنس گرا هستند.
- افرادی که از سوزن و سرنگ مشترک استفاده می کنند یا مواد مخدر غیرقانونی تزریق می کنند.
- پرسنل مراقبت های بهداشتی، کارکنان اورژانس و سایر افرادی که با خون تماس دارند.
- شرکای جنسی یک بیمار هپاتیت B.
- افرادی که مبتلا به بیماری مزمن کبدی می باشند.
- بیماران مرحله نهایی بیماری کلیوی
- مسافرانی که قصد بازدید از منطقه ای را دارند که شیوع هپاتیت B در آن بالا است.
انجام آزمایش های تشخیصی هپاتیت B توسط آزمایشگاه جردن
آزمایش های تشخیصی هپاتیت B در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن قابل انجام است و نتیجه آن ظرف کوتاه ترین زمان ممکن گزارش می گردد.
جهت هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل با شماره های 09128905065، 09128905066 و 88798979 تماس حاصل فرمایید.
