آزمایش مدفوع انگل آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه می‌توان حضور انگل‌ها در بدن را تشخیص داد؟ انگل‌ها موجوداتی هستند که می‌توانند به طور نامحسوس در دستگاه گوارش زندگی کنند و باعث مشکلاتی مانند درد شکم، سوءتغذیه یا خستگی مداوم شوند. این آزمایش روشی ساده و مؤثر برای شناسایی وجود انگل‌ها و ارزیابی سلامت دستگاه گوارش است. در این مقاله، به اهمیت این آزمایش، نحوه انجام آن و نقشی که در پیشگیری و درمان بیماری‌های مرتبط با انگل‌ها ایفا می‌کند، خواهیم پرداخت.
آزمایش مدفوع انگل چیست؟
این آزمایش یک بررسی میکروسکوپی از نمونه مدفوع برای تشخیص انگل، تخم انگل یا کیست (نوعی انگل پوشیده شده با کپسول مقاوم) است. انگل ها موجودات زنده ای هستند که روی یا درون سایر موجودات زنده (میزبان) زندگی می کنند و تغذیه خود را از میزبان دریافت می کنند. آنها از تک یاخته های تک سلولی تا کرم های چند سلولی را شامل می شوند.
انگل ها در کشورهایی که بهداشت ضعیفی دارند رایج هستند. آنها معمولا با هجوم به بدن از طریق غذا و آب آلوده به تخم انگل، بر دستگاه گوارش تأثیر می گذارند. آب و غذا ممکن است از نظر ظاهر، بو و طعم کاملاً عادی به نظر برسد. اما هنگامی که وارد دستگاه گوارش می شود، افراد ممکن است آلوده شوند و از طریق مدفوع، تخم انگل را دفع کنند. در صورت عدم رعایت بهداشت، این عفونت به دیگران منتقل می شود.
طیف گسترده ای از انگل ها بر دستگاه گوارش انسان تأثیر می گذارند. رایج ترین آنها عبارتند از ژیاردیا لامبلیا، انتامبا هیستولیتیکا و کریپتوسپوریدیوم. علاوه بر این ها، طیف گسترده ای از کرم ها نیز دستگاه گوارش را آلوده می کنند. هر انگل دارای چرخه زندگی، مراحل بلوغ و تعدادی میزبان است.
برخی ممکن است قبل از آلوده کردن انسان در یک میزبان میانی (گوسفند، گاو و غیره) ساکن شوند. ممکن است با دست زدن به خاک آلوده، خوردن گوشت نیم پز یا خام، شنا در آب آلوده، تعویض پوشک کودکان آلوده به انگل، افراد مبتلا شوند. معمولاً کودکان، سالمندان، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف مانند بیماران HIV/AIDS و بیمارانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند و غیره تحت تاثیر بیشتری قرار می گیرند.
آزمایش مدفوع انگل برای چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش انگل برای تشخیص بیماری های دستگاه گوارش ناشی از انگل ها استفاده می شود. این آزمایش تعیین می کند که آیا یک انگل یا تخم های آن در بدن وجود دارد یا خیر. انگل ها، تخم ها و کیست های آنها در مدفوع ریخته می شوند. به این منظور از افراد، نمونه مدفوع گرفته می شود. یک اسلاید تهیه می شود و زیر میکروسکوپ برای تشخیص تخم انگل، کیست یا انگل مشاهده می شود. تخم انگل ها ساختارهای سفت و سختی هستند که می توانند برای مدت طولانی در خارج از میزبان وجود داشته باشند و عفونی باقی بمانند.
آزمایش مدفوع ممکن است همه نوع انگل را تشخیص ندهد. فقط مواردی که در دستگاه گوارش زندگی می کنند و تخم های آنها در مدفوع دفع می شود را می توان با این آزمایش شناسایی کرد. آزمایش های دیگری برای سایر انگل ها مانند مالاریا و کرم سنجاقی (که بیشتر کودکان را تحت تاثیر قرار می دهند و باعث خارش رکتوم می شوند) استفاده می شود.
انگل هایی که با آزمایش مدفوع می توان شناسایی کرد عبارتند از:
- انتامبا هیستولیتیکا
- لامبلیا ژیاردیا
- کریپتوسپوریدیوم
- سیکلوسپورا
- کرم های گرد مانند آسکاریس، استرونژیلوئید
- کرم های قلابدار
- کرم های نواری مانند tinea solium، diphyllobothrium latum
- کرم های مسطح مانند فلوک های کبدی
چه زمانی انجام آزمایش مدفوع انگل نیاز است؟
اگر افراد علائم و نشانه‌های بیماری‌های گوارشی مانند گاستروانتریت، مسمومیت غذایی، یا سابقه مصرف آب و غذای آلوده یا سفر به مناطق اندمیک انگلی را داشته باشند، ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز کند. این علائم و نشانه ها عبارتند از:
- اسهال طولانی که بیش از چند روز طول بکشد
- اسهال خونی
- مخاط در مدفوع
- درد و گرفتگی شکم
- نفخ
- تهوع و استفراغ
- کاهش وزن
- رنگ پریدگی و بی حالی (نشانه از دست دادن خون)
- سردرد و تب
- مدفوع چرب که شناور است
- کم آبی بدن
- خارش رکتوم
آزمایشات دیگری نیز ممکن است برای ارزیابی و تشخیص بیشتر انجام شود، مانند کشت مدفوع و آزمایش آنتی ژن برای شناسایی میکروب.
آزمایش مدفوع انگل چگونه انجام می شود؟
برای انجام آزمایش مدفوع انگل نیاز به آمادگی خاصی نمی باشد. اما برخی داروها می توانند با نتایج آزمایش تداخل داشته باشند، بنابراین در صورت مصرف بیسموت، منیزیم، روغن کرچک و باریم، جمع آوری نمونه باید 7 تا 10 روز و برای استفاده از داروهای ضد میکروبی 2 تا 3 هفته به تعویق بیفتد.
یک نمونه مدفوع تازه 10 میلی لیتری یا 10 گرمی برای جمع آوری در ظرفی که توسط آزمایشگاه تهیه شده است مورد نیاز است. نمونه نباید با آب توالت، ادرار یا کاغذ توالت آلوده شود و ظرف 2 ساعت پس از جمع آوری، نمونه باید به آزمایشگاه منتقل شود یا در ویال مخصوص حاوی مواد نگهدارنده حمل شود. تاخیر در حمل و نقل به آزمایشگاه؛ یافتن انگل در نمونه را سخت تر می کند. در صورت عدم ارسال به آزمایشگاه، نمونه باید در یخچال نگهداری شود.
توصیه می شود چند نمونه در روزها و زمان های مختلف (بیشتر در روزهای متناوب) جمع آوری شود زیرا انگل ها و تخمک ها به طور دوره ای ریخته می شوند و ممکن است همیشه در مدفوع وجود نداشته باشند. به همین دلیل، حداقل 3 نمونه برای تشخیص قطعی مورد نیاز است. نمونه های متعدد شانس تشخیص انگل را افزایش می دهد.
نتیجه آزمایش مدفوع انگل چه چیزی را نشان می دهد؟
نتایج معمولاً بین 1 تا 2 روز به دست می‌آیند و معمولاً منفی و مثبت گزارش می‌شوند.
نتیجه منفی به این معنی است که فرد عفونت انگلی ندارد، یا در نمونه مورد آزمایش، انگل یا تخمک کافی برای شناسایی وجود ندارد. پزشک ممکن است مجددا آزمایش جدیدی را برای تشخیص تجویز کند.
آزمایش مثبت به این معنی است که فرد، مبتلا به عفونت انگلی است. نتایج همچنین نوع انگل های موجود در نمونه را مشخص می کند. معمولاً یک انگل مسئول علائم است، اما ممکن است بیش از یک انگل وجود داشته باشد. پزشک پس از بررسی نتایج آزمایش، درمان را شروع خواهد کرد.
آزمایشات مرتبط: کشت مدفوع، آزمایش آنتی ژن مدفوع، کولونوسکوپی، آزمایش ترانس گلوتامیناز بافتی
انجام آزمایش Stool Exam توسط آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن
آزمایش مدفوع جهت تشخیص انگل مانند تمامی آزمایش های دیگر در آزمایشگاه جردن قابل انجام است. از آنجایی که آزمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرارداد است شما می توانید آزمایش خود را تحت پوشش بیمه انجام دهید .
جهت دریافت اطلاعات بیشتر با شماره 88798979 تماس حاصل فرمایید.
- گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم سعیده گوهری
- تایید صحت علمی : جناب آقای دکتر شهاب سلامی
