آزمایش کراتینین ادرار یکی از آزمون‌های معمول در تشخیص و پایش برخی از مشکلات کلیه است. کراتینین، یک متابولیت (محصول آخرین فرایندهای متابولیکی) عضلات است که به وسیله کلیه‌ها از خون حذف می‌شود و از طریق ادرار از بدن دفع می‌شود. اندازه‌گیری کراتینین ادرار، به ما اطلاعات مفیدی درباره عملکرد کلیه‌ها، سلامت کلیه‌ها و سطح تخلیه آنها ارائه می‌دهد.
در این طلب سعی داریم تمامی نکات را در اختیار شما قرار دهیم. با ما همراه باشید تا از کامل ترین اطلاعات بهره مند شوید.
آزمایش کراتینین ادرار چیست؟
این آزمایش میزان کراتینین موجود در ادرار را اندازه گیری می کند. کراتینین ماده ای است که توسط عضلات در طول فعالیت منظم تولید می شود. کلیه های انسان به طور معمول کراتینین را از خون فیلتر می کنند و آن را از طریق ادرار دفع می کنند. اگر سطح کراتینین ادرار بالاتر از حد معمول باشد، ممکن است فرد مبتلا به بیماری کلیوی باشد. مقدار کراتینین در نمونه خون با استفاده از آزمایش کراتینین سرم اندازه گیری می شود. آزمایش کراتینین ادرار، میزان کل کراتینین را در تمام ادرار تولید شده طی 24 ساعت اندازه گیری می کند. سطح کراتینین می تواند نشان دهد که کلیه ها چقدر خوب کار می کنند.
آزمایش کراتینین ادرار برای چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش کراتینین برای تعیین اینکه آیا کلیه ها به طور طبیعی کار می کنند یا خیر انجام می شود. این آزمایش اغلب همراه با آزمایش کلیه دیگری به نام نیتروژن اوره خون (BUN) یا به عنوان بخشی از پانل متابولیک جامع (CMP) تجویز می شود.
سطح کراتینین را می توان برای غربالگری، تشخیص و نظارت بر بیماری های کلیوی اندازه گیری کرد.
✔ غربالگری
فرآیندی است که در آن مشکلات سلامتی قبل از اینکه به صورت علائم ظاهر شوند، شناسایی شوند. آزمایش کراتینین ممکن است برای تشخیص زودهنگام مشکل در افرادی که در معرض خطر بالاتر بیماری کلیوی هستند، تجویز شود.
بیشتر بخوانید: آزمایش ادرار کاتکول آمین
✔ تشخیص
پس از بروز علائم، آزمایش برای تعیین علت زمینه ای انجام می شود. کراتینین را می توان برای کمک به تشخیص علائم مربوط به بیماری های کلیوی مانند تورم در پاها، بی نظمی های ادرار، از دست دادن اشتها و خستگی بررسی کرد.
✔ نظارت
فرآیندی است که پزشکان وضعیت بیمار را در طول زمان پیگیری می کنند. آزمایش کراتینین می تواند اطلاعاتی در مورد چگونگی پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به بیماری کلیوی ارائه دهد.
برای غربالگری، تشخیص و نظارت بر بیماری های کلیوی در بسیاری از موارد بیش از یک آزمایش کراتینین استفاده می شود. به عنوان مثال، کراتینین ممکن است برای تعیین سطح فیلتراسیون گلومرولی (eGFR) اندازه گیری شود، که میزان فیلتر کلیه ها را اندازه گیری می کند.
چه زمانی انجام آزمایش کراتینین ادرار نیاز است؟
در صورت داشتن علائم بیماری کلیوی، ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز کند.
این علائم شامل:
- خستگی
- تورم (پف) اطراف چشم
- تورم مچ پا یا پا
- از دست دادن اشتها
- تکرر ادرار دردناک
- ادرار خونی یا کف آلود
در صورت داشتن هر یک از موارد زیر ممکن است فرد در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی باشد:
- فشار خون بالا
- دیابت نوع 1 یا نوع 2
- سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
همچنین ممکن است آزمایش کراتینین دوره‌ای برای بررسی اثرات نامطلوب برخی داروها انجام شود، آزمایش کراتینین می تواند برای نظارت بر سلامت کلیه ها انجام شود.
چه نوع نمونه ای برای آزمایش کراتینین ادرار مورد نیاز است؟
از فرد خواسته می شود که تمام ادرار خود را در طول 24 ساعت جمع آوری کند. ظرفی برای جمع آوری ادرار و دستورالعمل های نگهداری نمونه ها توسط متخصص آزمایشگاه به فرد داده می شود.
آمادگی برای آزمایش کراتینین ادرار چگونه است؟
ممکن است از افراد خواسته شود که 24 ساعت قبل از آزمایش گوشت پخته نخورند، زیرا در مطالعات تحقیقاتی ثابت شده است که گوشت پخته شده سطح کراتینین را به طور موقت افزایش می دهد. از آنجایی که برخی داروها و مکمل ها ممکن است بر سطح کراتینین تأثیر بگذارند، ممکن است پزشک به افراد توصیه کند که رژیم دارویی را قبل از آزمایش کراتینین تغییر دهند. قبل از انجام آزمایش کراتینین، در مورد استفاده از هر گونه نسخه، داروهای بدون نسخه یا مکمل های غذایی باید با پزشک مشورت شود. برای جمع آوری ادرار 24 ساعته حتماً دستورالعمل ها با پزشک یا پرستار دنبال شود. جمع آوری صحیح نمونه های ادرار در این دوره برای نتایج دقیق بسیار مهم است.
نتایج آزمایش کراتینین ادرار به چه معنا است؟
معمولاً برای ارزیابی عملکرد کلیه از آزمایش کراتینین استفاده می شود. سطح کراتینین در شرایط عادی ثابت است، که نشان دهنده عملکرد منظم ماهیچه ها و فیلتر کردن یا حذف کراتینین از جریان خون است. برای کراتینین ادرار، هیئت پزشکی داخلی آمریکا محدوده های مرجع زیر را توصیه می کند:
15-25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (میلی گرم بر کیلوگرم) در هر 24 ساعت در ادرار
هنگامی که سطح کراتینین به سطوح غیر طبیعی بالا می رود، می تواند به این معنی باشد که کلیه ها خون را به طور موثر فیلتر نمی کنند. سطح کراتینین را می توان برای تعیین میزان تخمینی فیلتراسیون گلومرولی، که روشی برای تعیین عملکرد کلیه است، استفاده کرد. میزان غیر طبیعی کراتینین ممکن است به علت بیماری کلیوی یا بیماری دیگری باشد که بر عملکرد صحیح کلیه تأثیر می گذارد. ممکن است شامل:
- عفونت کلیه ناشی از باکتری
- انسداد مجاری ادراری
- بیماری های خود ایمنی
- نارسایی قلبی
- عوارض دیابت
- کم آبی بدن
- برخی مشکلات عضلانی که باعث بیماری می شوند
- عوارض بارداری
با این حال، نتایج غیر طبیعی همیشه نشان دهنده بیماری کلیوی نیست. میزان کراتینین می تواند به طور موقت در شرایط زیر افزایش یابد:
- ورزش شدید
- بارداری
- رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز
- برخی از داروها به عنوان یک اثر نامطلوب باعث افزایش سطح کراتینین می شوند.
بیشتر بخوانید: آزمایش سیتولوژی ادرار چیست؟
کل توده عضلانی یک فرد بر سطح کراتینین تأثیر می گذارد زیرا محصول جانبی فعالیت عضلانی است. نتایج آزمایش افراد قطع عضو، بدنسازان، افراد چاق، مبتلا به سوءتغذیه و سایر افراد با توده عضلانی بیشتر یا کمتر ممکن است تحت تأثیر این موضوع قرار گیرد.
سطح کراتینین اغلب در افراد مسن به دلیل کاهش توده عضلانی کمتر است.
پزشک ممکن است آزمایش کلیرانس کراتینین را نیز تجویز کند. سطح کراتینین در خون با سطح کراتینین در ادرار در آزمایش کلیرانس کراتینین مقایسه می شود. بنابراین، ممکن است اطلاعات دقیق تری در مورد عملکرد کلیه ارائه دهد.
آزمایشات مرتبط: تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی (eGFR)، تست پانل متابولیک جامع (CMP)، تست پانل متابولیک پایه (BMP)، نیتروژن اوره خون (BUN)، آلبومین ادرار و نسبت آلبومین به کراتینین
آزمایش کراتینین ادرار در منزل با آزمایشگاه جردن
آزمایش جردن انواع خدمات آزمایشگاهی از قبیل آزمایش کراتینین خون و ادرار را در منزل به شما ارائه می کند.
برای هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل کافیست با شماره های 09128905065 و 09128905066 تماس حاصل فرمایید سپس همکاران ما در اسرع وقت به محل دلخواه شما مراجعه می کنند. لازم به ذکر است که آزمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرارداد می باشد.
