بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی در سنین بالا است که معمولا افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. مشخصه این بیماری گسترش آهسته ناتوانی ها در افراد به دلیل از دست دادن دوپامین در سلول های مغز است. بیماری پارکینسون غیر قابل درمان است و در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. پزشکان فقط می توانند پیشرفت بیماری را کاهش دهند.
علت بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون در اثر از بین رفتن نورون های دوپامینرژیک در ناحیه خاصی از مغز به نام ماده سیاه ایجاد می شود. مکانیسم دقیق تخریب ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی مختلف مسئول آن هستند.
عوامل خطر و اپیدمیولوژی در بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون در سراسر جهان رخ می دهد، اما شیوع آن متفاوت است. پارکینسون عمدتاً یک بیماری در دوران پیری است و علائم آن در حدود 60 سالگی ظاهر می شود. در موارد بسیار نادر، علائم و نشانه ها ممکن است در سن 40 سالگی ظاهر شوند.
بر اساس مطالعات مختلف، عوامل خطر محیطی برای بیماری پارکینسون عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض آفت کش ها
- زندگی در مناطق روستایی
- مصرف آب چاه
- قرار گرفتن در معرض کارخانه های صنعتی
- عوامل ژنتیکی مسئول حدود 10 درصد از کل موارد بیماری هستند. در موارد مربوط به ژنتیک، شروع بیماری در سالهای اولیه یعنی حدود 50 سالگی دیده می شود. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض 30 درصد افزایش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.
بیشتر بدانید: اهمیت ژنتیک از کودکی تا میانسالی
اهمیت ژنتیک از کودکی تا میانسالی
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون به شرح زیر است:
- علائم حرکتی شامل لرزش هنگام استراحت، سفتی، ضعف، کندی حرکات، مشکل در راه رفتن و عدم تعادل وضعیتی است.
- کاهش عملکرد شناختی مغز
- از دست دادن حافظه
- کاهش مهارت
- صدای ضعیف
- از دست دادن حالات چهره
- کاهش دامنه حرکتی مفصل شانه در سمت آسیب دیده
- اختلالات خواب
- کاهش حس بویایی
- اختلال عملکرد اتونومیک که به صورت یبوست، تعریق، اختلالات جنسی و درماتیت ظاهر می شود.
- از دست دادن احساس لذت یا شادی
- ضعف عمومی
تشخیص بیماری پارکینسون چگونه است؟
تشخیص بیماری پارکینسون تنها بر اساس علائم بالینی است. وجود علائم حرکتی برای تشخیص کافی است. اگر دو مورد از سه علامت حرکتی در بیمار وجود داشته باشد، پزشک می تواند تشخیص پارکینسون را تایید کند. این علائم شامل:
- لرزش (حرکات ریتمیک و کنترل نشده بدن، معمولاً اندام ها)
- سفتی (سفتی غیر طبیعی عضلات)
- برادی‌کینزی (کندی حرکات)
اسکن مغز با استفاده از MRI یا CT می‌تواند برای رد سایر علل عصبی مانند ضایعات اشغال‌کننده فضا، هیدروسفالی و سایر اختلالات انجام شود.
✔ تشخیص های افتراقی
تشخیص های افتراقی بیماری پارکینسون عبارتند از:
- آتروفی سیستم چندگانه (MSA)
- فلج فوق هسته ای پیشرونده (PSP)
- پارکینسونیسم ناشی از دارو
- پارکینسونیسم عروقی
- بیماری آلزایمر
- سکته قلبی آمبولیک
- بیماری رقصاک یا Chorea
- بیماری هانتینگتون
- سندرم لاکونار
- هیدروسفالی
- سندرم پارکینسون پلاس
بیشتر بدانید: آزمایش ژنتیک
درمان بیماری پارکینسون
هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد، اما هدف از درمان، کاهش سرعت پیشرفت بیماری است. معمولاً رژیم درمانی زیر برای بیماران تجویز می شود:
- جایگزینی دوپامین در قالب داروهای دوپامینرژیک برای کنترل علائم حرکتی ناشی از کاهش دوپامین انجام می شود. این داروها شامل لوودوپا و کاربیدوپا هستند. این ها داروهای استاندارد برای درمان می باشند.
- سایر آگونیست های دوپامین مانند روپینیرول و غیره نیز می توانند استفاده شوند.
- برای علائم غیر حرکتی می توان از مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (مهارکننده MAO) استفاده کرد.
- علائم اتونوم مانند لرزش را می توان با داروهای آنتی کولینرژیک کنترل کرد. داروهای خاصی برای علائم غیر حرکتی مانند اختلال نعوظ و خواب آلودگی بیش از حد استفاده می شود.
- ورزش و فیزیوتراپی باعث بهبود عملکردهای حرکتی مانند عدم تعادل وضعیتی و اختلالات راه رفتن در بیماران می شود.
- به دلیل درگیری حنجره، اختلالات گفتاری در بیماران وجود دارد که می تواند بر توانایی آنها در برقراری ارتباط موثر تأثیر بگذارد. گفتار درمانی برای چنین بیمارانی طراحی شده است تا ارتباطات خود را بهبود بخشند.
- مداخلات جراحی همچنین می تواند شامل تحریک عمیق مغز برای بهبود پاسخگویی به درمان لوودوپا، جراحی ضایعات عصبی، پیوند عصبی و غیره انجام شود.
- اصلاحات رژیم غذایی شامل پرهیز از وعده های غذایی با محتوای پروتئین بالا است زیرا می تواند بر جذب لوودوپا تأثیر بگذارد.
قبل از کشف لوودوپا، بیماری پارکینسون با ناتوانی و میزان مرگ و میر قابل توجهی همراه بود. پس از معرفی این دارو، میزان مرگ و میر به نصف کاهش یافت و طول عمر بیماران به چندین سال افزایش یافته است.
اصلاحات سبک زندگی در دوران بیماری پارکینسون
آموزش بیمار و مراقب برای حمایت و مراقبت مناسب ضروری است. مدیریت بیماری با ناتوانی ها و تغییرات عمده شخصیت با علائمی مانند از دست دادن حافظه، زوال شناختی، زوال حرکتی، تحریک پذیری، خستگی، افسردگی و غیره دشوار می شود.
طبق یک مطالعه، تصور می‌شود که ورزش شدید در میانسالی نوعی اثر محافظتی عصبی در مغز در برابر پارکینسونیسم ایجاد می‌کند. ورزش یک عامل نوروتروفیک در مغز و سرم تولید می کند که می تواند از سموم مضری که به طور بالقوه باعث بیماری پارکینسون می شوند، جلوگیری کند.
مصرف سبزیجات و ویتامین E و کوآنزیم‌ها در رژیم غذایی مفید است، زیرا تصور می‌شود این سبزیجات دارای مزایای محافظتی عصبی هستند.
بیماران مبتلا به پارکینسون دارای مشکلات بلع می باشند. به دلیل درگیری حنجره، آنها در معرض افزایش خطر برگشت غذا یا بزاق به داخل ریه هستند که می تواند باعث پنومونی آسپیراسیون شود. بیش از 70 درصد مرگ و میر در افراد مبتلا به پارکینسون ناشی از ذات الریه آسپیراسیون است، بنابراین باید خوردن غذا در این بیماران با احتیاط انجام شود.
انجام آزمایش در محل توسط آزمایشگاه جردن:
لازم است بدانید که برای انجام آزمایش ، الزامی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه نیست. شما می توانید از طریق تماس با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن به شماره 88798979 ، 09128905065 و 09128905066 آزمایش خود را در منزل و یا محل کار انجام دهید.
