پروتئین whey (کشک) ، پروتئینی است که در کشک یافت می‌شود و در صنعت از سرشیر در هنگام پنیرسازی جدا می گردد.
ورزشکاران از پروتئین whey معمولا برای بهبود عملکرد شان استفاده می‌کنند. از این پروتئین در بهبود وضعیت عمومی افراد مبتلا به HIV و جلوگیری از بروز شرایط آلرژی در نوزادان نیز استفاده می شود.
پروتئین whey علاوه بر اینکه یک ماده مغزی برای بدن محسوب می شود، درسیستم ایمنی بدن نیز موثر می‌باشد.
اگر چه در بعضی از مقالات در خصوص تاثیر مصرف پروتئین whey در کاهش چربی در افراد چاق، بهبود عملکرد کبد و افزایش حجم توده عضلانی اشاره شده ولیکن هنوز در منابع معتبر پزشکی این موارد ثابت نشده در هر صورت آنچه که مشخص است ، نحوه و میزان مصرف پروتئین در عملکرد آن موثر است.
پروتئین whey برای ریکاوری ورزشکاران بعد از ورزش سنگین ، منبع غذایی مناسبی به نظر می رسد اگر چه مصرف بیش از اندازه آن عوارض مختلفی خواهد داشت.
عوارض مصرف بیش از اندازه پروتئین whey :
- افزایش حرکات روده و شل کار کردن شکم
- تشنگی و کم آبی بدن
- کاهش اشتها
- خستگی
- سر درد
نیتریت یک ماده سمی است که از متابولیسم پروتئین در بدن ایجاد می شود و توسط کلیه ها دفع می گردد. مصرف بیش از اندازه پروتئین کلیه ها را برای دفع این ماده سمی تحت فشار می گذارد و در افرادی که نارسایی کلیه دارند ، موجب تشدید مشکل می شود.
در افرادی که کلیه سنگ ساز دارند نیز مصرف پروتئین whey می تواند سبب تشدید سنگ سازی در کلیه ها بشود.
مصرف زیاد پروتئین whey می تواند سبب اختلالات کبدی نیز بشود.
همچنین ریسک ابتلا به سرطانهای مختلف در مصرف بیش از اندازه پروتئین whey افزایش می یابد . هنوز دلیل آن دقیقا مشخص نیست ولی مشخص شده که مصرف پروتئین سبب کاهش کیفیت اسپرم در مردان می شود که شاید دلیل آن وجود استروئید ها در پودر های تجاری پروتئین موجود در بازار باشد.
میزان طبیعی پروتئین خون 6.6 – 8.8 g/dl می باشد، در مواردی که بدن شما با یک بیماری عفونی مبارزه می کند ،این مقدار در خون افزایش پیدا می کند همچنین در بیماریهای مولتپیل میلوما ، مونوکلونال گاماپاتی ، هپاتیت B و C ، بیماری ایدز و کم آبی شاهد افزایش پروتئین خون هستیم .
پروتئین ها در مبارزه با بیماریها ، تنظیم عملکردهای مختلف بدن، ساخت عضلات، انتقال داروها و سایر موارد در بدن نقش دارند .
مقدار پیشنهادی برای مصرف پروتئین whey به صورت روزانه در ورزشکاران 0.8 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن ورزشکار است که برای مردان حدود ۶۰ گرم و زنان حدود ۴۰ گرم می‌شود.
به شدت توصیه می شود ورزشکارانی که به طور مرتب از پروتئین whey استفاده می‌کنند، آزمایشات مربوط به چکاپ سلامت کلیه و کبد را در بهترین آزمایشگاه پزشکی بطور منظم انجام بدهند.
