تکه تکه شدن DNA اسپرم نوعی آزمایش باروری مردانه است که میزان DNA آسیب دیده در یک نمونه اسپرم را اندازه گیری می کند. هنگامی که رشته ها یا زنجیره ها در DNA شکسته شوند، DNA به عنوان آسیب دیده در نظر گرفته می شود. همه مردان مقداری آسیب در DNA اسپرم دارند. با این حال، درصد بالایی از آسیب ممکن است باعث ناتوانی در بارداری شود.
علت آسیب به DNA اسپرم
آسیب به DNA اسپرم می تواند توسط عوامل زیادی ایجاد شود:
- آلودگی محیطی
- بالا رفتن سن
- بیماری واریکوسل
- در معرض حرارت بیش از حد بودن
- عفونت ها و سرطان های خاص
- عوامل تغذیه و سبک زندگی
- سیگار و مصرف الکل
- آپوپتوز معیوب و افزایش تولید گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) و کاهش آنتی‌اکسیدان‌های منی
اختلالات حرکتی اسپرم ناشی از آسیب یا تکه تکه شدن DNA اسپرم با کاهش باروری مردان مرتبط است. تکه تکه شدن گسترده DNA در ناباروری و سقط جنین نقش دارد و بارداری طبیعی و بارداری IUI را چالش برانگیزتر می کند.
مزیت آزمایش تکه تکه شدن DNA اسپرم این است که تجزیه و تحلیل درستی از یکپارچگی DNA اسپرم ارائه می دهد که ممکن است به شناسایی مردانی که در معرض خطر ناباروری هستند کمک کند.
به نظر می رسد که تست تکه تکه شدن DNA اسپرم در زوج هایی که با شکست مکرر IVF و از دست دادن بارداری مواجه شده اند، مطلوب است.
چرا انجام آزمایش SDFA نیاز است؟
به دلیل استرس اکسیداتیو، اسپرم به ویژه در معرض آسیب است، که می تواند باعث “شکستگی” در رشته های DNA شود. برخی از افراد در معرض خطر بسیار بالاتری برای وقوع این آسیب هستند، به خصوص اگر در موارد زیر باشند:
- سیگار کشیدن
- افزایش وزن
- سن بالا
- افرادی که به طور مرتب در معرض مواد سمی هستند.
تکه تکه شدن DNA اسپرم مستقیماً با ناباروری مردان مرتبط است، بنابراین تجزیه و تحلیل قطعه قطعه شدن DNA می تواند به شناسایی علت کمک کند و اجازه می دهد اقداماتی برای بهبود نتایج باروری انجام شود.
بیشتر بدانید: آزمایش آنالیز اسپرم
روش های تشخیص یکپارچگی DNA اسپرم
چندین روش آزمایش برای تعیین یکپارچگی DNA اسپرم در دسترس است از جمله:
1. سنجش TUNEL
سنجش TUNEL برای شناسایی سلول های آپوپتوز که در مراحل پایانی آپوپتوز تحت تخریب DNA قابل توجهی قرار می گیرند، طراحی شده است.
2. سنجش COMET
سنجش Comet، همچنین به عنوان الکتروفورز ژل تک سلولی شناخته می شود، یک روش سریع و دقیق برای تشخیص شکستگی رشته در DNA اسپرم است.
3. SCD یا تست پراکندگی کروماتین اسپرم
در این روش، اسپرم ها به دقت در زیر یک میکروسکوپ بررسی می شوند تا هاله های تشکیل شده توسط حلقه های DNA سالم شناسایی شوند (اسپرم آسیب دیده هاله تولید نمی کند).
4. SCSA یا تجزیه و تحلیل ساختار کروماتین اسپرم
SCSA یک تکنیک فلوسایتومتری است که شکستن DNA اسپرم را به طور غیر مستقیم از طریق دناتوره پذیری DNA ارزیابی می کند. این تکنیک، حساسیت DNA اسپرم را به دناتوره شدن DNA ناشی از اسید در محل قبل از رنگ آمیزی با رنگ فلورسنت آکریدین نارنجی ارزیابی می کند.
نتایج تست تکه تکه شدن DNA
متخصصان باروری نتایج تست تکه تکه شدن DNA را با زوجین بررسی کرده و بر اساس شرایط خاص توصیه های مناسب را ارائه خواهند کرد. با این حال، برخی دستورالعمل های کلی وجود دارد که به تشریح شدت قطعه قطعه شدن DNA و چگونگی تأثیر آن بر باروری کمک می کند.
دستورالعمل های اساسی برای تعیین پتانسیل باروری به شرح زیر است:
- کمتر از10٪ : نتیجه ناچیز
- 10-14.9٪ : نتیجه خفیف (ممکن است بر لقاح تأثیر بگذارد)
- 15-19.9٪ : نتیجه متوسط (ممکن است بر لقاح، میزان بارداری و افزایش خطر سقط جنین تأثیر بگذارد)
- بیش از 20% : نتیجه شدید (احتمال کم بارداری، افزایش خطر سقط جنین)
درمان برای مردان با DNA اسپرم با کیفیت پایین
همه شرایطی که منجر به تکه تکه شدن DNA اسپرم می شود را نمی توان به طور موثر درمان کرد، اما زمانی که آسیب در نتیجه استرس اکسیداتیو رخ می دهد، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است مفید باشد.
در مواردی که عفونت باکتریایی تایید شده باشد، مصرف آنتی بیوتیک توصیه می شود.
جراحی و ترمیم واریکوسل ممکن است یکپارچگی DNA اسپرم را بهبود بخشد و میزان قطعه قطعه شدن را کاهش دهد.
آسپیراسیون اسپرم بیضه به دنبال IVF یا ICSI ممکن است برای جلوگیری از آسیب بیشتر ناشی از انزال توصیه شود.
بیشتر بدانید: آزمایش اسپرم – مایع منی
انجام آزمایش SDFA در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن
آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن فعالیت خود را از سال 1381 آغاز نموده است. این آزمایشگاه تمامی آزمایش های بالینی ، ژنتیک و پاتولوژی را در کوتاه ترین زمان ممکن انجام دهد.
شما می توانید جهت انجام آزمایش SDFA به آزمایشگاه جردن مراجعه نمایید.
لازم به ذکر است که آزمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرارداد است.
