سرطان گردن رحم از جمله شایعترین سرطان های بدخیم در بانوان است که در صورت تشخیص در مراحل اولیه بیماری می توان آن را به راحتی درمان کرد. در صورتی که در مراحل پیشرفته، درمان بیماری سخت و پرهزینه و در بعضی مواقع ناممکن خواهد بود.
سالهاست که آزمایش پاپ اسمیر(هر 6 ماه یکبار ) برای تمام بانوان بعد از ازدواج انجام می شود. انجام آزمایش پاپ اسمیر توسط نمونه برداری از سلولهای دهانه رحم صورت می‌گیرد و سلول ها پس از قرار گرفتن روی لام شیشه ای فیکس شده و پس از طی مراحل رنگ آمیزی توسط پزشک متخصص پاتولوژی بررسی می گردد که در صورت مشاهده سلول های بدخیم ، گزارش می‌گردند. در این مطلب از سایت آزمایشگاه جردن به این مسئله خواهیم پرداخت.
آزمایش پاپ اسمیر
این آزمایش در عین سادگی کمک موثری در جلوگیری از مرگ و میر ناشی از سرطان گردن رحم بوده است، ولیکن در انجام آزمایش مشکلات فنی نیز وجود دارد. در این آزمایش به علت روی هم افتادن سلول ها و تداخل موادی مثل خون و موکوس، بررسی تک تک سلول ها توسط پاتوبیولوژیست به خوبی صورت نمی گیرد، لذا مشاهده نتایج منفی کاذب در درصد قابل توجهی از بیماران مشاهده می گردد. ( حدود ٣٠% از بیماران مبتلا به فرم پیشرفته سرطان گردن رحم آزمایش پاپ اسمیر آنها منفی کاذب بوده است!) در مطالعات صورت گرفته حساسیت آزمایش پاپ اسمیر ساده در تشخیص سلول های بدخیم، فقط 50% بوده که عمده علت این خطاها در مرحله نمونه گیری و آماده سازی اسلاید بوده است.
روش جدید جایگزین برای تست پاپ اسمیر
بیشتر از یک دهه است که از آزمون‌های فاز مایع پاپ تست استفاده می گردد و هدف از آن کاهش عوامل تداخل در تشخیص سلول های بدخیم بر روی اسلاید می باشد. این آزمایش ( liquid pap test ) به دو روش دستی و دستگاهی انجام می پذیرد. در روش دستی اگرچه هزینه تمام شده آزمایش پایین می‌باشد ولیکن سلولهای دهانه گردن رحم به صورت یکسان و سالم روی اسلاید قرار نمی گیرند و مشکلاتی در تشخیص به وجود می آورند.
e_prep چیست؟
روش های دستگاهی مختلفی وجود دارند که آزمون E-Prep از جمله جدیدترین دستگاه‌های موجود بوده و نسبت به سایر دستگاه‌ها دارای مزایای زیر است:
- در این روش محتوای ویال که حاوی سلول های برداشته شده از جداره دیواره رحم است، پس از مخلوط شدن در دستگاه بر روی ویال شماره ٢ که حاوی فیلتر مخصوص می‌باشد ریخته می شود، در حالیکه در دستگاه های دیگر مقداری از محلول توسط دستگاه مکش می‌شود که این موضوع علاوه بر اینکه بر روی تعداد سلول های قابل بررسی تاثیر می گذارد، سبب به هم خوردن شکل سلولهای روی اسلاید می‌شود که در تشخیص مشکلاتی ایجاد می‌کند.
- فیلتر بعد از جداسازی موکوس و خون توسط دستگاه ، سلول ها را به روی لام مخصوص منتقل می‌نماید که سلولهای رنگ شده به صورت سالم و تک تک روی لام قابل مشاهده هستند.
در آزمون E-Prep برخلاف روش سنتی تقریبا ١٠٠% سلول های گرفته شده از دهانه رحم به ویال منتقل می شود. در صورتیکه در روش نمونه گیری سنتی ٨٠% سلول ها به لام منتقل نمی شود. لذا در آزمون E-Prep گزارش های پاپ اسمیر غیرقابل بررسی (Unsatisfactory ) تا 70% نسبت به روش سنتی کاهش می‌یابد.
در مورد آزمایش‌های چکاپ بیشتر بدانید.
نحوه گرفتن نمونه و انتقال نمونه در تست پاپ اسمیر
پس از گرفتن نمونه توسط برس های مخصوص می‌توان برس را در محلول به خوبی تکان داد تا سلول‌ها از آن جدا و به محلول مخصوص داخل ویال منتقل شوند و یا برس را از انتها جدا و داخل ویال انداخت. ویال را پس از نمونه گیری تا چندین روز نیز می توان در دمای اتاق نگهداری کرد.
نویسنده :دکتر شهاب سلامی
