بیماری کرون چیست؟ انواع، علائم و علت بروز بیماری

بیماری کرون یکی از بیماری‌های التهابی مزمن روده بوده که هر بخشی از دستگاه گوارش را از دهان تا مقعد درگیر می کند اما اغلب در ناحیه انتهایی روده کوچک و ابتدای روده بزرگ بروز می‌ کند. این بیماری با علائمی مانند درد شکم، اسهال مزمن، کاهش وزن و خستگی همراه است و ممکن است دوره‌ هایی از بهبودی و عود را تجربه کند. اما چه عواملی باعث بروز بیماری کرون می‌ شوند؟ آیا این بیماری قابل درمان است یا تنها میتوان آن را کنترل کرد؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل بیماری کرون، انواع، علت بروز، عوارض، علائم و روشهای تشخیص بپردازیم پس با ما همراه باشید.

بیماری کرون چیست؟

بیماری کرون یکی از گروه بیماری‌ هایی بوده که به نام بیماری التهابی روده (IBD) شناخته می‌ شوند. نوع دیگر IBD، کولیت اولسراتیو است. بیماری کرون یک بیماری التهابی با واسطه خود ایمنی است. این بدان معناست که سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌ های بدن حمله می‌ کند و این سلول ها را بیگانه فرض می کند. کرون می تواند هر قسمتی از دستگاه گوارش (GI) را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا علائم این عارضه در روده مشاهده می شود اما در موارد نادر پوست، مفاصل، استخوان ها، چشم ها، کلیه ها و کبد را نیز درگیر می کند.

انواع بیماری کرون

بهتر است بدانید پنج نوع بیماری کرون وجود دارد که عبارتند از:

• ایلیت: این نوع فقط ایلئوم یا روده کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد.
• کولیت کرون (گرانولوماتوز): این بیماری فقط روده بزرگ را درگیر می کند.
• بیماری کرون معده: این بیماری بر معده و دوازدهه، ابتدای روده کوچک تاثیر می گذارد.
• ایلئوکولیک: شایع ترین نوع کرون که انتهای روده کوچک و روده بزرگ یا کولون را درگیر می کند.
• ژژنوئیلیت: این نوع از بیماری کرون باعث ایجاد لکه های التهابی در ژژنوم و ایلئوم می شود و به عنوان کرون روده کوچک شناخته می شود.

علائم بیماری کرون

علائم این عارضه بسته به اینکه کدام قسمت از روده را تحت تأثیر قرار می دهد، متفاوت است. 

• زخم های دهان: اینها علائم شایع بیماری کرون هستند.
• کاهش وزن: این وضعیت می تواند ناشی از کاهش اشتها باشد.
• تب: بیماری کرون می تواند باعث افزایش دمای بدن و تب شود.
• تغییر اشتها: گاهی اوقات ممکن است فرد دچار کاهش اشتها شود.
• کم خونی: از دست دادن خون در بیمار منجر به کم خونی می شود.
• خستگی: افراد مبتلا به بیماری کرون اغلب احساس خستگی زیادی می کنند.
• خونریزی مقعد و شقاق مقعد: پوست مقعد ترک خورده و منجر به درد و خونریزی می شود.
• حالت تهوع و استفراغ: اختلال در دستگاه گوارش می تواند منجر به حالت تهوع و استفراغ شود.
• اسهال: می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است مخاط، خون یا چرک در اسهال وجود داشته باشد. 
• زخم در روده: برخی نواحی در روده می توانند دچار خونریزی شوند. در این صورت، فرد ممکن است خون در مدفوع خود پیدا کند.
• درد: سطح درد از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به محل التهاب روده بستگی دارد. درد معمولا در قسمت پایین سمت راست شکم مشاهده می شود.

اگر علائم بیماری کرون شدید باشد، فرد ممکن است به موارد زیر نیز مبتلا شود:

• آرتروز
• بثورات پوستی و التهاب
• التهاب مجرای صفراوی
• تاخیر در رشد یا رشد جنسی کودکان

علائم بیماری کرون در زنان

بیماری کرون در زنان می تواند علائم خاصی داشته باشد، مانند:

• قاعدگی نامنظم به دلیل تاثیر بر عملکرد هورمون ها
• درد در حین رابطه جنسی، اگر علائم در نواحی نزدیک مقعد یا واژن تاثیر بگذارد.
• کمبود آهن زیرا کرون بر جذب مواد مغذی تاثیر می گذارد و منجر به خونریزی روده می شود.

بیشتر بخوانید: سندرم تونل کارپال چیست؟

علل بیماری کرون

لازم به ذکر است علت دقیق ابتلا به بیماری کرون هنوز مشخص نشده است اما عواملی که ممکن است خطر التهاب را افزایش دهند شامل موارد زیر است:

• سیستم ایمنی 
• عوامل ژنتیکی
• عفونت باکتریایی یا ویروسی
• عوامل محیطی، مانند سیگار کشیدن 

تشخیص بیماری کرون

پزشک در مورد علائم مانند دردهای شکمی از افراد سوال خواهد کرد. معاینه فیزیکی میتواند نشانه‌ های بارز دیگری مانند توده‌ ای در شکم ناشی از چسبیدن حلقه‌ های روده‌ ملتهب به هم یا ضایعات پری مقعدی را نشان دهد. آزمایش‌ های زیر ممکن است در تشخیص این بیماری کمک کننده باشد:

• بیوپسی
• آندوسکوپی
• کولونوسکوپی
• سیگموئیدوسکوپی
• آزمایش مدفوع و خون
• سی تی اسکن یا ام آر آی

بیشتر بخوانید: آزمایش BRCA چیست؟

درمان بیماری کرون

به طور کلی درمان این بیماری شامل دارو، جراحی و مکمل‌ های غذایی می باشد. هدف از درمان، کنترل التهاب، رفع مشکلات تغذیه ای، تسکین علائم و کاهش بروز عود است. دوره درمان به موارد زیر بستگی دارد:

• شدت بیماری
• قسمتی که التهاب رخ می دهد.
• وجود بیماری های قبلی در افراد
• پاسخ فرد به درمان 

دارو

داروهای زیادی برای بیماری کرون وجود دارد، از جمله:

• آنتی‌ بیوتیک‌ ها: اگر فرد مبتلا به آبسه یا فیستول باشد، آنتی بیوتیک ها در زمان بروز علائم شدید بیماری کرون مفید می باشند.
• استروئیدها: شامل استروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون (Rayos) و بودزوناید (Entocort) یا استروئیدهای داخل وریدی مانند متیل پردنیزولون (Solu-Medrol) می باشند. استروئیدها فقط برای استفاده کوتاه مدت هستند زیرا می توانند اثرات نامطلوب شدیدی داشته باشند.
• آمینوسالیسیلات ها: داروهای ضد التهابی هستند و شامل بالسالازید (کولازال) و مسالامین می باشند. پزشک ممکن است این موارد را برای فردی با تشخیص جدید و علائم خفیف تجویز کند.
• داروهای ضد اسهال و جایگزینی مایعات: زمانی که التهاب فروکش کرد، معمولا اسهال شدت کمتری پیدا می کند. با این حال، برخی بیماران ممکن است برای رفع اسهال و درد شکم به این موارد نیاز داشته باشند.

عمل جراحی

برخی از افراد مبتلا به بیماری کرون ممکن است در نهایت نیاز به جراحی داشته باشند. جراحی می تواند در افرادی که به دارو پاسخ نداده اند موثر باشد. همچنین ممکن است به درمان عوارض مانند آبسه، سوراخ شدن، انسداد و خونریزی کمک کند. ممکن است فرد به کولکتومی نیاز داشته باشد که در آن جراح، کل کولون یا روده بزرگ را بر می دارد.

بیشتر بخوانید: بیماری اوتیسم چیست؟

نتیجه گیری

با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، این عارضه یک بیماری التهابی در دستگاه گوارش می باشد و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به بروز علائم شدید در افراد می شود. فرد مبتلا به بیماری کرون می تواند علائم را با دارو، کاهش استرس و سایر روش ها مدیریت کند و در برخی از افراد عمل جراحی ممکن است کمک کننده باشد.

• گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم سعیده گوهری
• تایید صحت علمی : جناب آقای دکتر شهاب سلامی