ویروس هپاتیت A؛ علت، علائم و روش‌های تشخیص آن

ویروس هپاتیت A چیست و چگونه می‌تواند سلامت کبد را تحت تأثیر قرار دهد؟ ویروس هپاتیت A یکی از شایع‌ترین عوامل ایجاد التهاب کبد است که عمدتاً از طریق مصرف غذا یا آب آلوده به بدن منتقل می‌شود. این ویروس برخلاف برخی از انواع دیگر هپاتیت، به طور معمول مزمن نمی‌شود، اما می‌تواند علائم شدیدی از جمله خستگی، زردی و مشکلات گوارشی ایجاد کند.

در حالی که هپاتیت A به عنوان یک بیماری قابل پیشگیری با واکسن شناخته می‌شود، آگاهی از روش‌های انتقال و پیشگیری از آن می‌تواند نقشی کلیدی در کنترل شیوع این بیماری داشته باشد. در این مقاله به جزئیات ویروس هپاتیت A، علائم، روش‌های انتقال و پیشگیری از آن خواهیم پرداخت.

ویروس هپاتیت A چیست؟

ویروس هپاتیت A باعث عفونت کوتاه مدت بسیار مسری کبدی به نام هپاتیت A می شود. این ویروس یکی از چندین نوع ویروس هپاتیت است که باعث التهاب می شود و عملکرد کبد را مختل می کند. هپاتیت A معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده یا از طریق تماس نزدیک با افراد آلوده منتقل می شود. موارد هپاتیت A که خفیف می باشند نیازی به درمان ندارند. اکثر افرادی که به هپاتیت A مبتلا می شوند، بدون عوارض طولانی مدت بر کبد، به طور کامل بهبود می یابند. یکی از مؤثرترین راه‌ها برای پیشگیری از هپاتیت A، رعایت بهداشت از جمله شستن مکرر دست‌ها است.

علائم هپاتیت A

بسیاری از افراد هیچ علائمی را نشان نمی دهند، اما اگر علائم ظاهر شوند، معمولاً 15 تا 50 روز پس از عفونت است. بیشتر بزرگسالان علائمی مشابه آنفولانزا را تجربه خواهند کرد.

علائم شامل:

• حالت تهوع، کاهش اشتها و استفراغ
• درد شکم و اسهال
• تب
• بی حالی و خستگی
• درد مفاصل
• یرقان، زرد شدن پوست و سفیدی چشم
• ادرار تیره و مدفوع کم رنگ

علائم اغلب در عرض 3 تا 6 ماه پس از اولین عفونت از بین می روند، اما حدود 15 درصد از افراد مبتلا به HAV علائم مداوم یا عود کننده را برای 6 تا 9 ماه خواهند داشت.

ویروس هپاتیت A می تواند در بیماران مسن تر و افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی، کشنده باشد.

علت بیماری هپاتیت A

فرد مبتلا به HAV ویروس را از طریق مدفوع دفع می کند. ویروس از طریق خوردن غذا یا آب آلوده به HAV، منتقل می شود.

این ویروس می تواند یک ماه یا بیشتر در آب دریا، آب شیرین، فاضلاب و خاک زنده بماند.

بیشتر عفونت ها از طریق تماس شخصی نزدیک با یکی از اعضای خانواده یا شریک جنسی آلوده منتقل می شوند.

تشخیص هپاتیت A

آزمایش خون برای بررسی علائم ویروس هپاتیت A در بدن استفاده می شود. موارد هپاتیت A را نمی توان از نظر بالینی از سایر انواع هپاتیت حاد ویروسی متمایز کرد. وجود آنتی بادی های ایمونوگلوبولین اختصاصی IgM و IgG در خون، امکان تشخیص خاص را فراهم می کند. آزمایش‌های اضافی، مانند واکنش زنجیره‌ای ترانس کریپتاز-پلیمراز معکوس (RT-PCR) برای تشخیص RNA ویروس هپاتیت A، ممکن است در برخی موارد نیاز باشد.

با شروع علائم، تقریباً چهار هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، آنزیم های کبدی مانند آلانین آمینوترانسفراز (ALT) بیش از آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) افزایش می یابد. سطوح به طور معمول در عرض چند هفته به حالت عادی باز می گردند، اگرچه ممکن است تا مدت طولانی بالا باقی بمانند. سطح آلکالین فسفاتاز (ALP) نیز در ارتباط با ALT و AST افزایش می یابد.

درمان هپاتیت A

درمان خاصی برای ویروس هپاتیت A وجود ندارد، اما درمان حمایتی می تواند سطح بیماری را بهبود بخشد و از عوارضی مانند کم آبی و خستگی جلوگیری کند.

این درمان ها شامل:

• تغذیه مناسب و مصرف مایعات
• اجتناب از الکل
• استراحت
• مصرف مسکن های بدون نسخه (OTC) در صورت نیاز

بیماران با حالت تهوع و استفراغ قابل توجه ممکن است برای دریافت مایعات داخل وریدی (IV) در بیمارستان بستری شوند.

عوارض نادر است و بیشتر افراد به طور کامل بهبود می یابند. حدود 85 درصد از افراد مبتلا به HAV در عرض 3 ماه به طور کامل بهبود می یابند و اکثر افراد تا 6 ماه بهبودی کامل پیدا می کنند.

اگر فردی واکسینه نشده باشد و بداند که در معرض HAV قرار گرفته است، همچنان می‌تواند واکسن یا گلوبولین ایمنی را در عرض 2 هفته پس از مواجهه دریافت کند.

پیشگیری از هپاتیت A

پیشگیری از ویروس هپاتیت A به ایمن سازی و اقدامات بهداشتی بستگی دارد.

CDC ایمن سازی روتین HAV را در موارد زیر توصیه می کند:

• همه بچه ها در 1 سالگی
• بزرگسالانی که در خطر قرار گرفتن در معرض ویروس می باشند یا دارای اختلال مزمن کبدی هستند.

دو دوز از واکسن به صورت تزریقی به فاصله 6 تا 12 ماه تزریق می شود. اکثر افراد در عرض 1 ماه پس از یک دوز، سطوح محافظتی آنتی بادی را خواهند داشت. دوز دوم به عنوان یک تقویت کننده عمل می کند.

HAV می تواند تا 4 ساعت روی نوک انگشتان زنده بماند، بنابراین شستن دست ها و اقدامات بهداشتی می تواند به جلوگیری از انتقال ویروس کمک کند.

شستن دست ها باید بعد از تعویض پوشک و قبل از تهیه یا خوردن غذا انجام شود.

سطوح محیطی را می توان با محلول تازه تهیه شده از رقت 1:100 سفید کننده خانگی تمیز کرد.

مسافران باید از خوردن صدف های خام، غذاهای نپخته و غذاهایی که ممکن است در آب آلوده شسته شده باشند، اجتناب کنند.

نتیجه گیری

HAV یک عفونت حاد است که می تواند کبد را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است بیماری چندین هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد.

خطر ابتلا به آن از زمان معرفی واکسیناسیون به طور چشمگیری کاهش یافته است.

افرادی که به کشورهایی با وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین سفر می‌کنند توصیه می‌شود حتما واکسینه شوند.

انجام آزمایش HAV در آزمایشگاه جردن

آزمایش های تشخیصی هپاتیت A در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن قابل انجام هستند. شما می توانید بدون مراجعه به آزمایشگاه ، آزمایش خود را در منزل انجام دهید .

برای هماهنگی انجام آزمایش در منزل و اعزام نمونه گیر با شماره 88798979 تماس حاصل فرمایید.