سندرم گیلن باره؛ علائم تا درمان

سندرم گیلن باره یک اختلال نادر اما جدی است که در آن سلول های سیستم ایمنی بدن به سلول های سیستم عصبی محیطی حمله می کنند. این وضعیت می تواند منجر به بی حسی، ضعف و حتی فلج مناطق آسیب دیده شود. در اکثر موارد، علائم روی دست‌ها و پاها ظاهر می‌شوند، اما می‌توانند در تمام بدن پخش شوند.

عوامل ایجاد کننده این بیماری ناشناخته است، اما مشاهده شده است که توسط عفونت ایجاد می شود. هیچ درمانی برای سندرم گیلن باره وجود ندارد، اما چندین گزینه مدیریتی می تواند به کاهش شدت این بیماری کمک کند.

علت سندرم گیلن باره چیست؟

علت دقیق سندرم گیلن باره هنوز مشخص نشده است. این یک بیماری خود ایمنی در نظر گرفته می شود که در آن سلول های ایمنی بدن، سلول های عصبی را بیگانه تشخیص داده و به آنها حمله می کنند. اکثر افراد مبتلا به این سندرم در شش هفته گذشته قبل از ظاهر شدن علائم، عفونت قبلی را گزارش می کنند.

ممکن است در اثر عفونت دستگاه تنفسی یا دستگاه گوارش ایجاد شود. در برخی موارد پس از آلوده شدن به ویروس زیکا، ویروس کووید 19 یا کمپیلوباکتر ژژونی گزارش شده است. در موارد نادر، ممکن است با واکسیناسیون یا جراحی اخیر نیز ایجاد شود.

انواع سندرم گیلن باره

انواع مختلفی از سندرم گیلن باره وجود دارد، اما شایع ترین انواع آن، شامل موارد زیر است:

پلی رادیکولونوروپاتی دمیلینه کننده التهابی حاد (AIDP)

شایع ترین نوع موجود در آمریکای شمالی و اروپا است. علامت اولیه AIDP ضعف عضلانی است که از پایین تنه شروع می شود و سپس به سمت بالا گسترش می یابد.

نوروپاتی حاد حرکتی آکسونی (AMAN) و نوروپاتی حاد حسی آکسونی (AMSAN)

در ایالات متحده کمتر شایع است و در بین مردم چین و ژاپن شایع تر است. هر دوی این بیماری ها باعث دژنراسیون آکسون می شوند.

سندرم میلر فیشر (MFS)

این نوع نیز در ایالات متحده کمتر شایع است. بیشتر در میان جمعیت آسیایی یافت می شود. فلج از چشم ها شروع می شود و سپس به سایر نواحی بدن سرایت می کند.

بیشتر بدانید: تقویت سیستم ایمنی

عوامل خطر و اپیدمیولوژی سندرم گیلن باره

افراد در هر گروه سنی ممکن است به سندرم گیلن باره مبتلا شوند، اما خطر ابتلا با افزایش سن افزایش می یابد. از آنجایی که ارگانیسم‌های مختلف می‌توانند این بیماری‌ را تحریک کنند، افرادی که اخیراً عفونت، ضربه، واکسیناسیون یا جراحی داشته‌اند، خطر ابتلا در آنها بیشتر است. ارگانیسم هایی که اغلب با سندرم گیلن باره مشاهده می شوند عبارتند از کمپیلوباکتر ژژونی، ویروس زیکا، ویروس کووید 19، ویروس Hep A، B، C و E، ویروس اپشتین بار، سیتومگالوویروس و HIV.

بروز سندرم گیلن باره در بین مردان کمی بیشتر از زنان شایع است.

علائم و نشانه های سندرم گیلن باره

علائم و نشانه های اولیه سندرم گیلن باره معمولاً در قسمت پایین بدن شروع می شود. ممکن است احساس سوزن سوزن شدن در پاها دیده شود که به سمت بالا پیش می رود. برخی از افراد ممکن است ابتدا علائم را در بازوها یا صورت خود مشاهده کنند. با پیشرفت این بیماری، فرد در اندام های خود احساس ضعف خواهد کرد و ممکن است راه رفتن ناپایدار داشته باشد. همچنین ممکن است علائم دیگری مانند مشکل در صحبت کردن، جویدن و بلعیدن، دوبینی، مشکل در حرکت چشم، مشکلات کنترل مثانه، درد شدید که ممکن است در شب بدتر شود، ضربان قلب سریع، تغییرات فشار خون و مشکلات تنفسی تجربه شود. ضعف عضلانی می تواند به آرامی در موارد شدید به فلج تبدیل شود.

تشخیص سندرم گیلن باره

قبل از انجام آزمایشات تشخیصی، شرح حال کامل لازم است. در صورت ابتلا به یک عفونت باکتریایی یا ویروسی اخیر، بهتر است با پزشک در میان گذاشته شود. پزشک همچنین می تواند یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی قدرت عضلانی و رفلکس ها انجام دهد.

اولین آزمایش تشخیصی شامل مایع نخاعی است که در آن نمونه کوچکی از مایع مغزی نخاعی گرفته می شود. افراد مبتلا به سندرم گیلن باره دارای غلظت بیشتری از پروتئین در CSF هستند.

 الکترومیوگرافی و آزمایش های سرعت هدایت عصبی نیز برای مشاهده فعالیت عصب و ماهیچه ها در پاسخ به سیگنال های الکتریکی انجام می شود.

1. تشخیص های افتراقی

تشخیص سندرم گیلن باره دشوار است زیرا علائم آن می تواند با علائم بسیاری از بیماری های عصبی دیگر مشابه باشد. برخی از شرایط رایج عبارتند از بوتولیسم، مننژیت، مسمومیت با فلزات سنگین، میلیت شل حاد، اختلال الکترولیت، میاستنی گراویس، سندرم ایتون-لامبرت، سکته مغزی و فلج اطفال.

درمان سندرم گیلن باره

از آنجایی که سندرم گیلن باره یک بیماری خودایمنی است، علائم آن ممکن است به مرور زمان خود به خود بهتر شوند. هیچ درمان شناخته شده ای برای این بیماری در دسترس نیست، اما با استفاده از استراتژی های مختلف می توان آن را مدیریت کرد.

دو تکنیکی که می توانند به کاهش سرعت پیشرفت این بیماری کمک کنند، پلاسمافرزیس و ایمونوگلوبولین درمانی هستند. در پلاسمافرز، از بیمار خون گرفته می شود و پلاسما از سلول های خون جدا می شود. سپس سلول های خونی، پلاسمای جدیدی را برای جایگزینی پلاسمای از دست رفته تولید می کنند. این روش ممکن است میزان آنتی بادی در خون را کاهش دهد. درمان ایمونوگلوبولین با تزریق آنتی بادی های سالم از اهداکنندگان خون به بیمار انجام می شود. این آنتی بادی ها می توانند اثر آنتی بادی هایی که به سلول های عصبی حمله می کنند را مسدود کنند.

همچنین داروهایی برای تسکین علائم و فیزیوتراپی برای بهبود حرکت دست‌ها و پاها برای بیماران نیاز می باشد.

 پزشک می تواند مسکن های مناسب را برای کاهش دوره های درد تجویز کند. ضعف یا بی حسی در پاها یا بازوها را نمی توان با دارو کاهش داد و باید با فیزیوتراپی بهبود یابد. همچنین شما می توانید با مراجعه به بهترین آزمایشگاه از بروز این عارضه جلوگیری کنید.

پیش بینی:

تقریباً 80 درصد از بزرگسالان پس از شش ماه از تشخیص سندرم گیلن باره می توانند مستقل راه بروند. ممکن است حدود 1 سال طول بکشد تا بیشتر عملکردهای حرکتی خود را به دست آورند. تنها 5 تا 10 درصد از افراد ممکن است بهبودی با تاخیر یا ناقص داشته باشند.

جلوگیری:

هیچ استراتژی شناخته شده ای برای پیشگیری از سندرم گیلن باره وجود ندارد. اگر افراد چند هفته پس از عفونت ویروسی یا باکتریایی دچار ضعف در پاها یا بازوها شوند، برای تشخیص بهتر و مداخله زودهنگام، بهتر است به پزشک مراجعه کنند.

آزمایشگاه طرف قرارداد با بیمه های پایه و تکمیلی:

آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن واقع در منطقه 3 ازمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی زیر طرف قرارداد می باشد:

1	بیمه تامین اجتماعی	10	بیمه تعاون	19	بیمه پارسیان	28	بیمه آسماری	37	هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران
2	بیمه خدمات درمانی	11	بیمه آرمان	20	بیمه سینا	29	بیمه ملت	38	بیمه بانک توسعه صادرات ایران
3	بیمه کارکنان دولت	12	بیمه معلم	21	بیمه آسیا	30	بیمه دی	39	بیمه بانک رفاه کارگران
4	بیمه ایرانیان	13	بیمه سرمد	22	بیمه دانا	31	بیمه ما	40	بیمه آرمان سفیران سلامت
5	بیمه بانک مرکزی	14	بیمه البرز	23	بیمه میهن	32	بیمه بانک سپه	41	بیمه بانک صنعت و معدن
6	بیمه بانک صادرات	15	بیمه شهرداری	24	بیمه نوین	33	بیمه سامان
7	بیمه بانک تجارت	16	بیمه کارآفرین	25	بیمه ایران	34	بیمه شرکت نفت
8	بیمه رازی	17	بیمه تجارت نو	26	بیمه بانک ملت	35	بیمه بانک کشاورزی
9	بیمه نیروهای مسلح	18	بیمه کوثر	27	بیمه بانک ملی	36	بیمه آتیه سازان حافظ

لازم به ذکر است که این آزمایشگاه حتی در روز های تعطیل نیز در خدمت شهروندان گرامی می باشد.

جهت دریافت اطلاعات بیشتر با شماره 88798979 تماس حاصل فرمایید.