بیماری ام اس MS (مولتیپل اسکلروزیس) و روش های تشخیص

ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارد. این یکی از شایع ترین بیماری های عصبی ناتوان کننده است که بزرگسالان جوان را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند طیف گسترده ای از علائم را ایجاد کند که از فردی به فرد دیگر متفاوت است. تشخیص بیماری ام اس، دشوار و مدیریت بیماری پیچیده و چندوجهی است. با این حال، پیشرفت ‌های اخیر در تحقیقات و فناوری پزشکی منجر به پیدایش درمان ‌های امیدوارکننده‌ای شده است.

علل مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس

سیستم عصبی مرکزی یا CNS از مغز و نخاع تشکیل شده است که نقش مهمی در هماهنگی عملکرد های بدن دارند. هنگامی که میلین آسیب می بیند، ارتباط بین سلول های عصبی مختل می شود و در نتیجه طیف وسیعی از علائم بسته به مناطق آسیب دیده CNS ایجاد می شود.

  علت دقیق ام اس به طور کامل شناخته نشده است، اما محققان معتقدند که احتمالاً به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. مطالعات نشان داده اند که داشتن سابقه خانوادگی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد که نشان دهنده وجود یک جزء ژنتیکی است. ژن‌های خاص مرتبط با سیستم ایمنی و غلاف میلین، به عنوان عوامل بالقوه در ابتلا به ام اس شناسایی شده‌اند. با این حال، ژنتیک به تنهایی کل خطر را در بر نمی گیرد. عوامل محیطی نیز در بروز ام اس نقش دارند. عواملی مانند قرار گرفتن در معرض برخی عفونت‌ها از جمله ویروس اپشتین بار، سیگار کشیدن، سطوح پایین ویتامین D و زندگی در مناطق دورتر از خط استوا، با افزایش خطر ابتلا به ام ‌اس مرتبط است.

انواع مولتیپل اسکلروزیس

چهار نوع اصلی مولتیپل اسکلروزیس وجود دارد که هر کدام با الگوهای مختلف پیشرفت بیماری مشخص می شوند:

• ام اس عود کننده- فروکش کننده (RRMS): این شایع ترین نوع ام اس است که با دوره هایی از علائم جدید یا بدتر شدن و به دنبال آن دوره های بهبودی مشخص می شود. در طول بهبودی، علائم ممکن است تا حدی یا به طور کامل ناپدید شوند.
• ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS): پس از یک دوره اولیه ام اس عودکننده- فروکش کننده، برخی از افراد به ام اس پیشرونده ثانویه منتقل می شوند. در SPMS، بدتر شدن تدریجی و مداوم علائم، با یا بدون دوره های عود وجود دارد.
• ام اس پیشرونده اولیه (PPMS): با بدتر شدن مداوم علائم از شروع بیماری، بدون عود یا بهبودی مشخص می شود.
• ام اس عودکننده پیشرونده (PRMS): این کم‌ معمول‌ترین نوع ام اس است که با بدتر شدن مداوم علائم، با عودهای گاه به گاه و بدون دوره‌های بهبودی مشخص می‌شود.

شناسایی علائم و تظاهرات بالینی مولتیپل اسکلروزیس (MS)

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک وضعیت عصبی پیچیده است که با طیف گسترده ای از علائم مشخص می شود، که می تواند در بین افراد بر اساس محل و میزان آسیب در سیستم عصبی مرکزی (CNS) متفاوت باشد. شناخت این علائم برای تشخیص زودهنگام و مدیریت این بیماری بسیار مهم است. در اینجا برخی از علائم رایجی که افراد مبتلا به ام اس تجربه می کنند آورده شده است:

• ضعف یا سفتی عضلانی: ام اس می تواند منجر به ضعف یا سفتی عضلانی شود که بر تحرک و هماهنگی تأثیر می گذارد. این ممکن است منجر به اشکال در راه رفتن یا انجام کارهای روزانه شود.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن: بسیاری از افراد مبتلا به ام اس بی حسی یا گزگز را تجربه می کنند که معمولاً در بازوها، پاها یا صورت احساس می شود. این احساسات غیرطبیعی ممکن است گذرا باشند یا برای مدت طولانی باقی بمانند.
• لرزش: حرکات غیرارادی، به ویژه در دست ها، در افراد مبتلا به ام اس قابل مشاهده است. این لرزش‌ها می‌توانند بر مهارت‌ های حرکتی تأثیر بگذارند.
• خستگی: خستگی ناشی از ام اس یک علامت بارز است که با احساس عمیق خستگی و کمبود انرژی مشخص می شود. این خستگی می تواند ناتوان کننده باشد و در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند.
• مشکلات هماهنگی یا تعادل: ام اس می تواند مخچه را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به مشکلاتی در هماهنگی و تعادل شود. این ممکن است منجر به راه رفتن ناپایدار یا احساس بی ثباتی شود.
• مشکل بینایی: مشکلات بینایی در ام اس شایع است و می تواند به صورت تاری دید، دو بینی یا حتی از دست دادن کامل بینایی در یک چشم ظاهر شود. التهاب در عصب چشم، التهاب در عصب بینایی، اغلب با ام اس همراه است.
• اختلال شناختی: برخی از افراد مبتلا به ام اس مشکلات شناختی از جمله مشکلات حافظه، توجه و حل مسئله را تجربه می کنند. این اختلالات شناختی می توانند به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.

تاکید بر این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به ام اس همه این علائم را تجربه نمی کنند و شدت و پیشرفت علائم می تواند بسیار متفاوت باشد.

تشخیص بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS)

تشخیص مولتیپل اسکلروزیس (MS) به دلیل عدم وجود یک آزمایش قطعی می تواند چالش برانگیز باشد. در عوض، یک فرآیند تشخیصی جامع معمولاً شامل ترکیبی از ارزیابی بالینی، معاینات عصبی و تست ‌های تشخیصی است. این آزمایشات برای رسیدن به تشخیص دقیق ام اس و اطمینان از مدیریت مناسب بسیار مهم هستند. چندین ابزار تشخیصی رایج در فرآیند تشخیص کمک می کنند:

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این تکنیک تصویربرداری غیرتهاجمی در تشخیص مناطق التهاب و آسیب در سیستم عصبی مرکزی (CNS) مفید است. MRI با ارائه تصاویر دقیق از مغز و نخاع، با آشکار کردن ضایعات یا پلاک‌های مشخص که نشان‌دهنده فعالیت مداوم بیماری است، به تشخیص ام ‌اس کمک می‌کند.
• پونکسیون کمری: این روش شامل جمع آوری مایع مغزی نخاعی (CSF) از طریق یک سوزن وارد شده به کمر است. سپس CSF برای نشانگرهای خاص، مانند نوارهای اولیگوکلونال و سطوح ایمونوگلوبولین بالا، که می تواند شواهدی از فعالیت سیستم ایمنی در CNS ارائه دهد، تجزیه و تحلیل می شود. این نشانگرها می توانند از تشخیص ام اس حمایت کرده و آن را از سایر بیماری های عصبی متمایز کنند.
• تست‌های پتانسیل برانگیخته: این تست‌ها سرعت و قدرت سیگنال‌ های الکتریکی تولید شده توسط مغز در پاسخ به محرک‌ های حسی مانند ورودی‌های بینایی، شنیداری یا حسی را ارزیابی می‌کنند. با اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی مغز، آزمایش ‌های پتانسیل برانگیخته می‌توانند به شناسایی ناهنجاری‌ ها در مسیرهای عصبی کمک کنند، که ممکن است نشان‌دهنده اختلال در انتقال ناشی از آسیب‌های مرتبط با MS باشد.

رویکردهای درمانی فعلی ام اس

 در حالی که هیچ درمان قطعی برای مولتیپل اسکلروزیس (MS) وجود ندارد، طیف وسیعی از رویکردهای درمانی برای مدیریت موثر علائم، کاهش سرعت پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس موجود است. این گزینه های درمانی جنبه های مختلفی از مراقبت را در بر می گیرند:

• داروها: درمان های اصلاح کننده بیماری (DMTs) نقش اساسی در مدیریت ام اس دارند. هدف این داروها کاهش التهاب، اصلاح پاسخ ایمنی و کند کردن پیشرفت بیماری است.
• توانبخشی درمانی: توانبخشی درمانی شامل کاردرمانی، فیزیوتراپی و گفتار درمانی نقشی حیاتی در کمک به افراد مبتلا به ام اس برای بهبود عملکرد کلی و کیفیت زندگی بیماران ایفا می کند. کاردرمانی بر کمک به افراد در مدیریت فعالیت های روزانه، سازگاری با محدودیت ها و به حداکثر رساندن استقلال تمرکز دارد. فیزیوتراپی به بهبود تحرک، قدرت و تعادل کمک می کند، در حالی که گفتار درمانی مشکلات گفتاری یا بلع را که ممکن است ایجاد شود برطرف می کند.
• اصلاح سبک زندگی: برخی اصلاحات سبک زندگی می تواند به طور قابل توجهی به مدیریت علائم ام اس کمک کند. ورزش منظم متناسب با افزایش توانایی ها می تواند به بهبود قدرت، انعطاف پذیری و تناسب کلی اندام کمک کند. یک رژیم غذایی متعادل با مواد مغذی ضروری، مانند اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین ها و مواد معدنی، از سلامت عمومی حمایت می کند. تکنیک‌های کاهش استرس، مانند تمرکز حواس، مدیتیشن، یا تمرین‌های تمدد اعصاب، می‌توانند به افراد کمک کنند تا با چالش‌های عاطفی و فیزیکی زندگی با ام ‌اس کنار بیایند. علاوه بر این، اطمینان از استراحت کافی و خواب با کیفیت برای مدیریت خستگی و بهینه سازی سلامت کلی ضروری است.

نتیجه

ام اس یک وضعیت پیچیده است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد و نیاز به یک رویکرد جامع برای مدیریت دارد. در حالی که هیچ درمانی برای ام اس وجود ندارد، گزینه های درمانی مختلف از جمله داروها، درمان توانبخشی و اصلاح شیوه زندگی می توانند به مدیریت علائم و کند کردن پیشرفت بیماری کمک کنند. پیشرفت های گسترده در تحقیقات ام اس منجر به پیدایش درمان های نوظهور مانند داروهای جدید، درمان های ایمنی هدفمند، پیوند سلول های بنیادی و رویکردهای پزشکی دقیق شده است. این ها امید جدیدی را برای درمان مؤثرتر و شخصی‌تر ارائه می‌دهند.

بهترین آزمایشگاه تشخیص ام اس در تهران

بهترین آزمایشگاه تهران ، باید با مجموعه‌ای از ملاک‌ها و استانداردهای خاص تعیین می شود. برخی از ملاک‌های مهم برای انتخاب بهترین آزمایشگاه در تهران به شرح زیر است:

1. استانداردهای کیفیت: بهترین آزمایشگاه باید استاندارد های ملی و بین المللی را رعایت نموده و دارای گواهینامه های معتبر باشد.
2. تجهیزات پیشرفته: آزمایشگاه برتر باید از تجهیزات پیشرفته و مدرن برخوردار باشد تا بتواند آزمایش ها و تحلیل‌های پیچیده را با دقت و صحت بالا انجام بدهد.
3. تخصص و تجربه پرسنل: برترین آزمایشگاه باید با پرسنل مجرب و با تجربه همکاری نماید . آن‌ها باید به روز بوده و توانایی تفسیر صحیح نتایج را داشته باشند.
4. نمونه ‌برداری و حمل ‌و نقل نمونه : آزمایشگاه باید استاندارد ها و روش‌های صحیح  نمونه ‌برداری و حمل ‌و نقل نمونه‌ها را رعایت کند تا از تغییرات غیرمطلوب در نمونه‌ها جلوگیری شود.
5. سرعت و دقت در ارائه نتایج: آزمایشگاه باید قادر به ارائه نتایج به موقع و با دقت بالا باشد. این امر برای تشخیص و درمان بیماران حائز اهمیت است.
6. قابلیت ارائه خدمات متنوع: آزمایشگاه باید قادر به ارائه طیف وسیعی از خدمات آزمایشگاهی باشد از جمله انجام آزمایش های سرولوژی، ژنتیک، پاتولوژی و …
7. تعرفه مناسب: علاوه بر تمامی ملاک‌های فوق، یک آزمایشگاه خوب باید خدمات آزمایشگاهی را مطابق با تعرفه مصوب وزارت بهداشت و درمان ارائه دهد.

با توجه به این ملاک‌ها، شما می‌توانید بهترین آزمایشگاه تهران را انتخاب کنید. البته در نظر داشته باشید که هر فردی ممکن است ملاک‌ها و اولویت‌های مختلفی را در نظر بگیرد.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن با بیش از بیست سال سابقه فعالیت، یکی از برترین آزمایشگاه های تهران می باشد.

باشگاه سلامت جردن تسهیلات و امتیازات زیر را در سطوح مختلف (پریمیوم، نقره ای، طلایی، رویال) به اعضا باشگاه ارائه         می نماید :

1. دریافت نتایج از طریق پیامک و پیک رایگان
2. تخفیف هزینه نمونه گیری در محل کار یا منزل
3. دریافت کد تخفیف تاکسی آنلاین
4. تخفیف استفاده از دستگاه آنالیز بدن
5. استفاده رایگان از بوفه آزمایشگاه
6. کمپین های مناسبتی جهت اعضا

لازم به ذکر است که آزمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرارداد بوده و جهت سهولت و آسایش خاطر مراجعین، امکان اعزام نمونه گیر به محل را نیز فراهم کرده است.

ارائه خدمات آزمایشگاهی به سازمان ها و ارگان ها یکی از خدمات ویژه آزمایشگاه جردن می باشد که جهت حفظ سلامتی و رفاه حال پرسنل و همچنین جلوگیری از تردد بی مورد آن عزیزان علل الخصوص  در دوره کرونا در نظر گرفته شده است.

گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم سعیده گوهری

تایید صحت علمی : جناب آقای دکتر شاهین مرتضی بیگی