آزمایش آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) یکی از متداول‌ترین آزمون‌های تشخیصی در زمینه پزشکی است که برای تشخیص و شناسایی وجود یا عدم وجود آنتی ژن‌های خاص مرتبط با لکوسیت‌های انسانی استفاده می‌شود. لکوسیت‌ها یا سلول‌های سفید خون، نقش بسیار مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند و انواع مختلفی از آنتی ژن‌ها در آنها وجود دارد.
این آزمایش معمولاً برای تشخیص بیماری‌های خاصی مانند عفونت‌ها، بیماری‌های التهابی، بیماری‌های ایمنی و حساسیت‌ها به کار می‌رود.
تست آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) چیست؟
آنتی ژن های لکوسیت انسانی (HLA) پروتئین های تخصصی هستند که در سطح همه سلول ها به جز گلبول های قرمز در بدن یافت می شوند. ژن های HLA افراد، مسئول آنتی ژن های HLA موجود در سلول های آنها هستند.
آزمایش HLA نوعی آزمایش ژنتیکی است که برای تعیین تفاوت‌های خاص در سیستم ایمنی فرد استفاده می‌شود. این روش برای تعیین اینکه چه کسی می تواند بدون خطر، مغز استخوان، خون بند ناف یا عضوی را به گیرنده پیوند اهدا کند، بسیار مهم است.
نام های دیگر: تایپ بافت، تست سازگاری بافتی
سیستم آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) چیست؟
سیستم HLA گروهی از ژن‌ها است که برای عملکرد سیستم ایمنی مهم هستند. در بدن انسان، تعدادی ژن HLA مختلف وجود دارد و می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
پروتئین هایی که این ژن ها می سازند مجتمع اصلی سازگاری بافتی (MHC) را تشکیل می دهند. این پروتئین ها تقریباً به تمام سلول های بدن متصل هستند. گلبول های قرمز تنها سلول هایی هستند که پروتئین های سازنده HLA در آنها یافت نمی شوند.
بیشتر بخوانید: آزمایش اینترلوکین ۶ چیست؟
چرا آزمایش آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) انجام می شود؟
از نتایج این آزمایش می توان برای شناسایی موارد مناسب برای پیوند بافت و اعضا استفاده کرد، که ممکن است شامل پیوند کلیه یا مغز استخوان باشد.
همچنین ممکن است از آزمایش HLA برای موارد زیر استفاده شود:
- برای تطبیق اهدا کنندگان برای بیماران مبتلا به کم خونی سلول داسی شکل
- برای تشخیص سایر اختلالات خونی: لنفوم، لوسمی میلوم و هموفیلی
- تشخیص برخی اختلالات خود ایمنی مانند حساسیت ناشی از دارو
- تعیین روابط بین فرزندان و والدین
- کنترل درمان با برخی داروها
- افراد دارای مجموعه کوچکی از HLA ها می باشند که از والدین به ارث برده اند. کودکان به طور متوسط نیمی از HLA هایشان با نیمی از HLA های مادر و نیمی از HLA هایشان با نیمی از HLA های پدر مطابقت دارد.
- بعید است که دو فرد غیر مرتبط آرایش HLA یکسانی داشته باشند. با این حال، دوقلوهای همسان ممکن است با یکدیگر مطابقت داشته باشند.
- برخی از انواع HLA در بعضی بیماری‌های خودایمنی شایع‌تر هستند. به عنوان مثال، آنتی ژن HLA-B27 در بسیاری از افراد (و نه همه) مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان و سندرم رایتر یافت می شود.
بیشتر بخوانید: آزمایش (EBV) اپشتین بار چیست؟
چه زمانی انجام تست HLA نیاز است؟
در طول پیوند مغز استخوان، سیستم ایمنی گیرنده ممکن است مغز استخوان اهداکننده را با جسم خارجی اشتباه گرفته و آن را رد کند. هر چه عدم تطابق بیشتر باشد، احتمال رد شدن پیوند بیشتر می شود.
همچنین با انجام این آزمایش، تولید پروتئین هایی که می توانند باعث رد پیوند شوند توسط توالی ژن HLA تعیین می شود. در نتیجه، تطبیق امضاهای ایمونولوژیکی اهداکنندگان و گیرندگان بسیار مهم است.
روش انجام آزمایش تایپ HLA چگونه است؟
انجام آزمایش HLA نیاز به آمادگی خاصی ندارد. نمونه خون با وارد کردن یک سوزن در رگ بازوی افراد گرفته می شود. گاهی اوقات سوابی از سلول ها از داخل گونه افراد (به نام سواب باکال) برای آزمایش گرفته می شود.
نتایج آزمایش آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) به چه معناست؟
آنتی ژن های خاص MHC در طی تایپ HLA برای سازگاری پیوند اعضا و بافت شناسایی می شوند. در این آزمایش، ژن ها و آنتی ژن های گیرندگان پیوند با اهداکنندگان مقایسه می شود. نتایج نشان می دهد که چه تعداد آنتی ژن مطابقت دارند یا چه تعداد عدم تطابق وجود دارد. هر چه تعداد مطابقت ژن ها بیشتر باشد احتمال موفقیت پیوند بیشتر می شود. عدم تطابق نشان دهنده احتمال بالایی است که اندام یا بافت، توسط گیرنده پیوند رد شود.
عدم وجود آنتی بادی HLA برای HLA دهنده پیوند، بسیار مهم است. تطبیق اهداکننده با گیرنده ای که آنتی بادی تولید کرده است باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد زیرا هر چه فرد آنتی بادی های HLA بیشتری ایجاد کند، احتمال رد پیوند بیشتر می شود.
یک نتیجه متقاطع مثبت، معمولاً به عنوان پیوند پرخطر تفسیر می شود. این بیماران در معرض خطر رد پیوند هستند که ممکن است با داروهای مختلف سرکوب کننده سیستم ایمنی قابل درمان باشد یا نباشد.
بیشتر بخوانید: آزمایش DHEA چیست؟
آزمایش HLA در کدام آزمایشگاه قابل انجام است؟
شما می توانید آزمایش HLA را در آزمایشگاه جردن انجام دهید . این آزمایشگاه واقع در منطقه 3 شهر تهران می باشد و بیش از 23 سال سابقه فعالیت دارد.
در صورتی که تمایل به انجام آزمایش HLA در منزل خود دارید، کافیست با آزمایشگاه جردن تماس حاصل فرمایید.
آزمایشگاه جردن با تمامی بیمه های پایه و تکمیلی طرف قرار بوده و شما امکان استفاده از پوشش بیمه تکمیلی خود را دارید .
جهت هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل با شماره های 09128905065 و 09128905066 تماس حاصل فرمایید.
