آزمایش کلسترول یکی از روش‌های تشخیصی پرکاربرد در پزشکی است که برای اندازه‌گیری میزان چربی‌ها یا لیپیدهای موجود در خون انجام می‌شود. این آزمایش اطلاعات مهمی را درباره سلامتی قلبی-عروقی فراهم می‌کند و به پزشکان کمک می‌کند تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را ارزیابی کنند. با تجزیه و تحلیل نتایج این آزمایش، می‌توان به طور مستقیم به تشخیص بالینی بیماری‌هایی مانند آترواسکلروز و هایپرلیپیدمی پرداخت و برنامه‌های درمانی مناسب را تجویز کرد.
آزمایش کلسترول کل خون چیست؟
آزمایش کلسترول کل یک آزمایش خون است که میزان هر نوع کلسترول و چربی های خاص را در خون نشان می دهد. کلسترول یک ماده چربی مانند است که در خون و تمام سلول های بدن وجود دارد. کلسترول برای حفظ سلامت سلول ها و اندام ها ضروری است. کبد انسان تمام کلسترول مورد نیاز بدن را تولید می کند. با این حال، کلسترول از غذاها نیز دریافت می شود. غذاهای سرشار از چربی در رژیم غذایی به کبد اجازه می دهد کلسترول بیشتری تولید کند.
انواع کلسترول
دو نوع اصلی کلسترول عبارتند از:
- لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) که به عنوان کلسترول بد نیز شناخته می شود.
- لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) که به عنوان کلسترول خوب نیز شناخته می شود.
LDL بیش از حد در خون خطر ابتلا به بیماری های قلبی و بیماری های مختلف شدید را افزایش می دهد. همچنین، سطوح بالای LDL می‌تواند باعث ایجاد پلاک شود، ماده‌ای چرب که شریان‌ها را منقبض می‌کند و مانع جریان طبیعی خون می‌شود. هنگامی که جریان خون به قلب مسدود شود، ممکن است منجر به حمله قلبی شود. به طور مشابه، هنگامی که جریان خون به مغز مختل شود، می تواند منجر به سکته مغزی و بیماری شریان محیطی شود.
آزمایش کلسترول خون برای چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش کلسترول می تواند اطلاعات مهمی در مورد سطح کلسترول خون به پزشک ارائه دهد. آزمایش کلسترول برای اندازه گیری موارد زیر استفاده می شود:
- سطح LDL : LDL عامل اصلی انسداد در شریان ها است.
- سطح HDL: HDL کلسترول خوب در نظر گرفته می شود، به دفع کلسترول بد از بدن کمک می کند.
آزمایش کلسترول کل به اندازه گیری سطح ترکیبی LDL و HDL خون کمک می کند.
بیشتر بدانید: آزمایش چربی خون و تفسیر آن
تری گلیسیریدها چربی های موجود در خون هستند. برخی از مطالعات نشان می دهد که سطوح بالای تری گلیسیرید ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را به خصوص در زنان افزایش دهد.
VLDL لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم، یکی دیگر از انواع کلسترول بد است. VLDL بالا با ایجاد پلاک در شریان ها همراه است. با این حال، اندازه گیری VLDL راحت نیست، بنابراین معمولاً این سطوح بر اساس اندازه گیری تری گلیسیرید ارزیابی می شوند.
چه زمانی انجام آزمایش کلسترول خون نیاز است؟
کلسترول بالا معمولاً هیچ علائم یا علامتی ایجاد نمی کند. یک آزمایش کلسترول خون برای ارزیابی اینکه آیا کلسترول فرد بالاتر از محدوده طبیعی است یا خیر استفاده می شود و همچنین خطر حمله قلبی و سایر اشکال بیماری قلبی را ارزیابی می کند.
ممکن است افراد به آزمایش کلسترول کل خون به عنوان بخشی از چکاپ روتین سلامتی نیاز داشته باشند یا همچنین اگر دارای شرایط زیر می باشند انجام آزمایش کلسترول ضروری است:
- فشار خون
- دیابت نوع 2
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن
- شیوه زندگی کم تحرک
- رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده
- سن نیز ممکن است به عنوان یک عامل خطر نقش داشته باشد زیرا خطر ابتلا به بیماری قلبی با بالا رفتن سن، افزایش می یابد.
آمادگی لازم برای آزمایش کلسترول چگونه است؟
برای انجام آزمایش خون کلسترول باید تقریباً 9 تا 12 ساعت قبل از آزمایش از خوردن یا نوشیدن چیزی غیر از آب خودداری شود.
قبل از انجام آزمایش، همچنین توصیه می شود در مورد موارد زیر با پزشک مشورت شود:
- در صورت داشتن هر گونه علائم یا سایر شرایط سلامتی.
- سابقه خانوادگی مربوط به سلامت قلب و مصرف هر دارو یا مکمل.
- در صورت استفاده از قرص‌های ضدبارداری یا داروهای دیگری که می‌تواند کلسترول را افزایش دهد، ممکن است پزشک بخواهد که مصرف این داروها قبل از انجام آزمایش متوقف شود.
نتایج آزمایش کلسترول به چه معنا است؟
سطح کلسترول معمولاً بر حسب میلی گرم کلسترول در هر دسی لیتر خون تخمین زده می شود.
کلسترول کل به شرح زیر رتبه بندی می شود:
- محدوده طبیعی: کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر
- حد مرزی: 200-239 میلی گرم در دسی لیتر
- سطح بالا: 240 میلی گرم در دسی لیتر و بالاتر
اگر میزان کلسترول فرد بالاتر از حد نرمال باشد، ممکن است در معرض خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و تصلب شرایین باشد. اگر نتایج آزمایش غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است آزمایش قند خون را برای بررسی دیابت تجویز کند.
کلسترول بالا می تواند منجر به دیابت است. برخی از عوامل خطر کلسترول مانند سن یا عوامل ارثی قابل کنترل نمی باشند. با این حال، تغییرات خاص در سبک زندگی می تواند به کاهش سطح LDL و خطر کمک کند، از جمله:
- رژیم غذایی سالم: مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و پرهیز از غذاهای حاوی چربی های اشباع شده
- حفظ وزن سالم: اضافه وزن می تواند خطر بیماری قلبی و سطح کلسترول را افزایش دهد.
- داشتن تناسب اندام و تحرک: ورزش منظم می تواند به کاهش سطح کلسترول LDL (بد) و افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) کمک کند.
تست های مرتبط: تست پانل لیپید، تست کلسترول HDL، کلسترول LDL، تست تری گلیسیرید، تست VLDL کلسترول، ارزیابی خطر قلبی
انجام آزمایش کلسترول در منزل
آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن تمامی آزمایش های بالینی، ژنتیک و پاتولوژی را در کوتاه ترین زمان ممکن انجام می دهد. آزمایش کلسترول نیز در آزمایشگاه جردن قابل انجام است و نتیجه آن ظرف یک روز کاری گزارش می گردد.
جهت هماهنگی اعزام نمونه گیر به محل با شماره های 09128905065 و 09128905066 تماس حاصل فرمایید.
- گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم سعیده گوهری
- تایید صحت علمی : جناب آقای دکتر شاهین مرتضی بیگی
