آزمایش های مهم در بارداری نقش بسیار مهمی در سلامت مادر و جنین ایفا می کنند و به پزشک کمک می کنند تا از بروز مشکلات احتمالی در همان مراحل اولیه پیشگیری یا آنها را سریع تر درمان کند. این آزمایش ها از همان ابتدای بارداری آغاز می شوند و تا ماه های پایانی ادامه دارند تا وضعیت جسمانی مادر، رشد جنین و شرایط بارداری به طور دقیق تحت نظر قرار گیرد. شاید برای بسیاری از مادران این سوال پیش بیاید که چرا باید این همه آزمایش انجام دهند و هر کدام از آنها چه اهمیتی دارد؟ پاسخ این است که هر آزمایش هدف خاصی دارد؛ برخی از آنها برای بررسی کم خونی یا مشکلات تیروئید هستند، برخی دیگر برای تشخیص بیماری های عفونی، بررسی سلامت جنین یا غربالگری ناهنجاری های کروموزومی به کار می روند.
انواع مختلفی آزمایشات مهم در بارداری
آزمایش های مهم در بارداری انواع مختلفی دارند که هر کدام با هدف خاصی انجام می شوند و به پزشک کمک می کنند تا از سلامت مادر و جنین مطمئن شود. این آزمایش ها نه تنها برای شناسایی بیماری ها یا مشکلات احتمالی به کار می روند بلکه اطلاعات دقیقی درباره رشد و تکامل جنین در اختیار قرار می دهند. در ادامه به بررسی انواع مختلف آزمایش های مهم بارداری از جمله آزمایش خون، آزمایش ادرار، غربالگری های سه ماهه، سونوگرافی ها و سایر تست های تخصصی خواهیم پرداخت.
- سونوگرافی
- آزمایش ادرار
- آزمایشات خون
- آزمایش ژنتیک
- غربالگری حاملگی
بیشتر بخوانید: آزمایش NGS برای بیماری های ارثی
انواع آزمایش خون در دوران بارداری
آزمایش خون در دوران بارداری یکی از مهمترین بخش های مراقبت های بارداری است که اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت مادر و جنین ارائه می دهد. این آزمایش ها انواع مختلفی دارند و هر کدام هدف خاصی را دنبال می کنند. آشنایی با انواع تست های خون در بارداری کمک می کند مادران بدانند چرا انجام هر کدام ضروری است و چه نقشی در پیشگیری از مشکلات احتمالی دارد.
تعیین گروه خونی
تعیین گروه خونی یکی از اولین و ضروری ترین آزمایش های خون در دوران بارداری است. در سه ماهه اول، پزشک با بررسی گروه خونی ABO و عامل RH مادر احتمال ناسازگاری خونی بین مادر و جنین را ارزیابی می کند. در صورتی که مادر RH منفی و جنین RH مثبت باشد، اقدامات پیشگیرانه مانند تزریق آمپول روگام انجام می شود تا از بروز عوارضی همچون کم خونی یا مشکلات جدی برای جنین جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: سنگ کلیه چیست؟
هپاتیت B
هپاتیت B ویروسی بوده که در حین تولد به جنین شما منتقل می شود. شما ممکن است این بیماری را داشته باشید اما ندانید زیرا اغلب علائمی وجود ندارد.
اچ آی وی
اچ آی وی یکی از آزمایش های مهم دوران بارداری بوده که حتما باید در همان مراحل اولیه انجام شود. اگر مادر مبتلا به ویروس اچ آی وی باشد، احتمال انتقال آن به جنین در دوران بارداری، هنگام زایمان یا حتی از طریق شیردهی وجود دارد. خوشبختانه امروزه با داروها و روش های درمانی جدید می توان این خطر را به میزان قابل توجهی کاهش داد و سلامت کودک را تا حد زیادی تضمین کرد.
سرخچه
سرخچه یک عفونت ویروسی مسری است که بیشتر با بثورات قرمز متمایز آن شناخته می شود. به آن سرخک آلمانی یا سرخک سه روزه نیز می گویند. ابتلا به این بیماری در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه اول خطرناک می باشد و منجر به مشکلات جدی برای جنین مانند نقص های قلبی، شنوایی یا بینایی می شود. به همین دلیل، آزمایش آنتی بادی سرخچه در اوایل بارداری انجام م ی‌شود تا از ایمنی مادر اطمینان حاصل گردد.
شمارش کامل خون
شمارش کامل خون (CBC) یکی از آزمایش های روتین بارداری است که وضعیت کلی سلامت مادر را نشان می دهد. این تست مشکلاتی مانند کم خونی، عفونت یا اختلالات انعقادی را در مراحل اولیه شناسایی می کند.
سیفلیس
سیفلیس یک عفونت مقاربتی باکتریایی است که در صورت عدم درمان به جنین منتقل شده و منجر به عوارضی مانند سقط، مرده زایی یا ناهنجاری های مادرزادی می شود. خوشبختانه با تشخیص به موقع و درمان دارویی مناسب، این بیماری کاملا قابل کنترل و پیشگیری از انتقال به نوزاد است.
بیشتر بخوانید: ویتامین B12 چیست؟
تست غیر تهاجمی قبل از تولد (NIPT)
تست غیرتهاجمی قبل از تولد (NIPT) آزمایشی پیشرفته بوده که با بررسی DNA جنین در خون مادر، خطر ابتلا به برخی ناهنجاری های کروموزومی مانند سندرم داون، ادوارد و پاتو را ارزیابی می کند. این روش نسبت به آزمایش های تهاجمی سابق، کم خطر و دقیق تر است.
آلفا فتوپروتئین (AFP)
آلفا فتوپروتئین (AFP) پروتئینی است که توسط کبد جنین تولید می شود و به خون مادر منتقل می شود. آزمایش AFP سرم مادر سطح این پروتئین را اندازه گیری می کند و به تشخیص برخی ناهنجاری های مادرزادی مانند نقص های لوله عصبی یا مشکلات کروموزومی کمک می کند.
دیابت بارداری
دیابت بارداری (Gestational Diabetes) نوعی دیابت است که برای اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می شود. این وضعیت زمانی رخ می دهد که سطح قند خون (گلوکز) در دوران بارداری بیش از حد طبیعی افزایش یابد اما نه آنقدر که به عنوان دیابت نوع ۲ طبقه بندی شود.
تست تحمل گلوکز خوراکی
تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) بین هفته های 24 تا 28 بارداری انجام می شود تا سطح قند خون مادر پس از مصرف گلوکز سنجیده شود و دیابت بارداری به موقع تشخیص داده شود.
سونوگرافی
سونوگرافی حاملگی یکی از روش های تصویربرداری پزشکی بوده که برای ارزیابی وضعیت جنین و سلامت بارداری استفاده می شود. این روش غیرتهاجمی و بی خطر بوده و از امواج صوتی برای تولید تصاویر از داخل رحم استفاده می کند.
آزمایش ادرار
آزمایش ادرار در دوران بارداری یکی از تست‌های معمول است که پزشک برای ارزیابی وضعیت سلامتی مادر و جنین تجویز می‌کند. این آزمایش می‌تواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت کلیه‌ها، مثانه، و علائم بیماری‌های خاص ارائه دهد.
آمنیوسنتز
آمنیوسنتز (Amniocentesis) یک روش تشخیصی پیشرفته بوده که در دوران بارداری انجام می شود و شامل گرفتن نمونه ای از مایع آمنیوتیک اطراف جنین برای بررسی های پزشکی است. این روش بین هفته های 15 تا 20 بارداری انجام می شود و برای تشخیص بیماری های ژنتیکی، اختلالات کروموزومی و برخی شرایط خاص جنین به کار می رود.
بیشتر بخوانید: کدام آزمایشگاه امروز باز است؟
هپاتیت C
هپاتیت C یک بیماری عفونی بوده که توسط ویروس هپاتیت C ایجاد می شود و عمدتا کبد را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری به دو صورت حاد (کوتاه‌مدت) و مزمن (بلندمدت) بروز می کند. در بسیاری از موارد، هپاتیت C بدون علائم بوده و تنها از طریق آزمایش خون تشخیص داده می شود.
HIV و سایر بیماری های مقاربتی
تست HIV در بارداری یکی از آزمایش های مهم بوده که برای شناسایی وجود ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) در بدن مادر انجام می شود. این آزمایش به پیشگیری از انتقال ویروس به جنین یا نوزاد کمک می کند.
غربالگری سرم مادر
غربالگری سرم مادر (Maternal Serum Screening) یک سری آزمایش های خون است که در دوران بارداری انجام می شود تا خطر ابتلا جنین به برخی ناهنجاری های کروموزومی یا نقایص لوله عصبی را ارزیابی کند. این آزمایش ها در سه ماهه اول و دوم بارداری انجام می شوند و غیرتهاجمی هستند.
بیماری سلول داسی شکل ( آزمایش Hb.Electrophoresis )
بیماری سلول داسی شکل (Sickle Cell Disease یا SCD) یک اختلال ژنتیکی خونی است که در آن گلبول های قرمز به جای شکل طبیعی گرد و انعطاف پذیر، به شکل داس یا هلال درمی‌آیند. این تغییر شکل باعث می شود گلبول های قرمز به راحتی از طریق رگ های خونی کوچک عبور نکنند و جریان خون را مسدود کرده و مشکلات مختلفی ایجاد کنند.
آنتی بادی ها
تست آنتی بادی ها در دوران بارداری برای شناسایی آنتی بادی های خاص در خون مادر انجام می شود. این آزمایش ها به شناسایی عفونت ها، واکنش های ایمنی غیرطبیعی و برخی از مشکلات احتمالی در بارداری کمک می کنند.
نمونه برداری از پرزهای کوریونی
Chorionic Villus Sampling یا CVS یک روش تشخیصی است که در دوران بارداری برای بررسی ناهنجاری های کروموزومی و ژنتیکی جنین انجام می شود. در این روش، نمونه ای از پرزهای کوریونی که بافت هایی در جفت هستند، گرفته می شود تا اطلاعات ژنتیکی جنین بررسی شود.
غربالگری و تشخیص ژنتیکی
روش هایی هستند که برای ارزیابی و شناسایی ناهنجاری های ژنتیکی و کروموزومی جنین در بارداری انجام می شوند. این آزمایش ها به کمک تشخیص زودهنگام اطلاعاتی درباره خطر ابتلا به اختلالات خاص مانند سندرم داون، سندرم ادواردز، سندرم پاتو و نقایص ژنتیکی دیگر ارائه می دهند.
نوچال ترانسلوسنسی (NT)
یکی از آزمایش های سونوگرافی بوده که در دوران بارداری برای بررسی خطر ناهنجاری های کروموزومی مانند سندرم داون (تریزومی 21) انجام می شود. این آزمایش در سه ماهه اول بارداری، بین هفته های 11 تا 14 بارداری به وسیله سونوگرافی انجام می شود.
آزمایش خون در منزل برای خانم های باردار
در دوران بارداری، انجام آزمایشات پزشکی به طور منظم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اما ممکن است برخی از خانم های باردار به دلایل مختلف نمی توانند به آزمایشگاه مراجعه کنند. خوشبختانه، اکنون این امکان وجود دارد که خانم های باردار آزمایش خون خود را در منزل و تحت پوشش بیمه انجام دهند.
مزایای انجام آزمایش خون در منزل
- راحتی و آسایش: انجام آزمایش در منزل به خانم های باردار این امکان را می دهد که در محیطی آشنا و راحت، بدون نیاز به مراجعه و انتظار در صف ها، آزمایش خود را انجام دهند.
- پوشش بیمه: بیمه های پایه و تکمیلی هزینه بسیاری از آزمایش های تشخیصی را تحت پوشش قرار می دهند. این بدان معناست که خانم های باردار بدون نگرانی از هزینه ها از این خدمات بهره مند شوند.
- خدمات حرفه ای: تیم ما شامل پزشکان، کارشناسان و تکنسین های مجرب و حرفه ای است که با رعایت تمام پروتکل های بهداشتی و ایمنی، خونگیری را در منزل شما انجام می دهند.
نحوه درخواست خدمات
برای استفاده از خدمات آزمایش خون در منزل، کافی است با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن تماس حاصل فرمایید، پس از آن، تکنسین ما با تجهیزات لازم در زمان مورد نظرتان به منزل شما مراجعه می کنند.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، آزمایش های مهم در بارداری نقش بسزایی در حفظ سلامت مادر و جنین دارند و انجام به موقع آنها از بروز بسیاری از مشکلات و عوارض پیشگیری می کند. این آزمایش ها نه تنها وضعیت جسمانی مادر را بررسی می کنند بلکه رشد و تکامل جنین و خطرات احتمالی را نیز مشخص می کنند. با آگاهی و پیگیری منظم این تست ها، مادران با آرامش بیشتری دوران بارداری را پشت سر می گذارند و اطمینان حاصل می کنند که بهترین مراقبت ها برای خود و فرزندشان انجام می شود.
