آزمایش لاکتات دهیدروژناز (LDH) یکی از آزمایش‌های حیاتی در تشخیص بسیاری از بیماری‌ها است که به بررسی سطح آنزیم LDH در خون می‌پردازد. این آنزیم نقش مهمی در فرآیند تولید انرژی در سلول‌ها دارد و به‌ویژه در بافت‌های قلب، کبد، کلیه‌ها، عضلات و حتی گلبول‌های قرمز یافت می‌شود. زمانی که سلول‌ها به دلیل آسیب یا بیماری تخریب می‌شوند، LDH آزاد شده و سطح آن در خون افزایش می‌یابد.
به همین دلیل، این آزمایش به‌طور گسترده برای شناسایی و پایش شرایطی مانند حمله قلبی، آسیب‌های کبدی، سرطان و دیگر اختلالات استفاده می‌شود. بررسی LDH به پزشکان کمک می‌کند تا نه‌تنها به تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها بپردازند، بلکه میزان و شدت آسیب به بافت‌های بدن را نیز ارزیابی کنند.
آزمایش لاکتات دهیدروژناز چیست؟
لاکتات دهیدروژناز (LDH) آنزیمی است که در بسیاری از بافت‌های بدن از جمله قلب، کبد، کلیه‌ها، ماهیچه‌های اسکلتی، مغز و سلول‌های خونی یافت می‌شود. LDH نقش مهمی در تولید انرژی بدن دارد. این آنزیم در تبدیل لاکتات به پیروات نقش دارد، که یک گام مهم در مسیر تولید انرژی در سلول ها است. هنگامی که سلول ها به دلیل بیماری آسیب می بینند یا از بین می روند، LDH در خون و مایعات بدن آزاد می شود. بنابراین، اندازه گیری سطح LDH می تواند یک ابزار تشخیصی ضروری برای شرایط و بیماری های مختلف باشد.
سطح LDH می تواند به پزشکان در بررسی میزان آسیب بافتی، نظارت بر پیشرفت بیماری و ارزیابی اثربخشی درمان در شرایط خاص کمک کند. این یک تست نسبتا غیر اختصاصی است، زیرا سطوح بالا را می توان در شرایط مختلف مشاهده کرد، بنابراین اغلب همراه با سایر تست های تشخیصی استفاده می شود.
آزمایش لاکتات دهیدروژناز برای چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش LDH یک آزمایش غیر اختصاصی است که ممکن است در ارزیابی انواع بیماری ها و شرایط مورد استفاده قرار گیرد.
از آزمایش خون لاکتات دهیدروژناز برای موارد زیر استفاده می شود:
- به منظور یک شاخص کلی از وجود و شدت آسیب بافتی حاد یا مزمن
- شناسایی و ارزیابی شرایطی مانند کم خونی از جمله کم خونی همولیتیک و کم خونی مگالوبلاستیک یا عفونت های شدید
- کمک به مرحله بندی و تعیین پیش آگهی و یا نظارت بر درمان سرطان (به عنوان مثال، شیمی درمانی)
آزمایش لاکتات دهیدروژناز بر روی مایعات بدن به دلایل مختلفی انجام می شود، مانند:
- ارزیابی مایع مغزی نخاعی و تمایز بین مننژیت باکتریایی یا ویروسی
- ارزیابی مایعات بدن از سایر قسمت های بدن مانند مایع جنب، صفاق یا پریکارد. این آزمایش به تعیین علت تجمع مایع در بدن کمک می کند.
بیشتر بدانید: آزمایش لاکتات
چرا آزمایش لاکتات دهیدروژناز تجویز می شود؟
انواع مختلف تست LDH به دلایل مختلف تجویز می شوند.
1. آزمایش خون:
هنگامی که پزشک مشکوک است که بیماری یا شرایطی باعث درجاتی از آسیب سلولی یا بافتی شده است، ممکن است آزمایش LDH را به عنوان بخشی از پانل متابولیک جامع تجویز کند. اگر نتایج نشان داد که LDH افزایش یافته است، پزشک ممکن است آزمایش‌های اختصاصی‌تری مانند ALT، AST یا ALP را تجویز کند. این آزمایشات می توانند به تشخیص بیماری و تعیین اینکه دقیقاً کدام اندام ها درگیر هستند کمک کنند.
هنگامی که پزشک مشکل حاد یا مزمن را تشخیص داد، ممکن است ارزیابی سطوح کل LDH را در فواصل منظم برای نظارت بر پیشرفت و یا درمان تجویز کند. علاوه بر این، زمانی که بیمار دچار تروما یا آسیب عضلانی شده است یا علائم و نشانه های کم خونی همولیتیک را دارد، پزشک آزمایش LDH را تجویز خواهد کرد. آزمایش LDH همچنین می تواند به طور منظم زمانی که یک فرد مبتلا به سرطان تشخیص داده شده است تجویز شود.
2. آزمایش مایع بدن:
پزشک این آزمایش را در شرایطی تجویز می‌کند که بیمار علائم و نشانه‌های مننژیت را دارد یا زمانی که مایعات در اطراف قلب، ریه‌ها یا شکم جمع شده باشد.
آزمایش لاکتات دهیدروژناز چگونه انجام می شود؟
برای انجام آزمایش لاکتات دهیدروژناز نیاز به آمادگی خاصی نیست. انواع مختلفی از نمونه ها برای آزمایش وجود دارد. در برخی موارد با وارد کردن سوزن در ورید بازو، نمونه خون گرفته می شود. گاهی اوقات، ممکن است نیاز به جمع آوری مایعات بدن باشد، بنابراین ممکن است روش های خاصی برای دریافت مایع از بدن انجام شود، مانند آزمایش پونکسیون کمری برای به دست آوردن مایع مغزی نخاعی. سایر انواع مایعات مانند مایع صفاقی یا مایع پلور نیز ممکن است جمع آوری شوند،
نتایج آزمایش LDH به چه معنا است؟
تست های مختلف شرایط متفاوتی را نشان می دهد.
✔ نتایج آزمایش خون:
سطوح بالاتر LDH در آزمایش لاکتات دهیدروژناز به نوعی آسیب بافتی اشاره دارد. سطح LDH معمولاً با شروع تخریب سلول ها افزایش می یابد. سطوح مدتی بعد به اوج خود می رسند و سپس شروع به کاهش می کنند. سطح LDH ممکن است در شرایط مختلف بالا باشد، مانند:
- کم خونی همولیتیک
- کم خونی پرنیشیوز (کم خونی مگالوبلاستیک)
- عفونت هایی مانند مونونوکلئوز عفونی، مننژیت، آنسفالیت، HIV
- سپسیس
- انفارکتوس روده، میوکارد و ریه
- بیماری حاد کلیه
- بیماری حاد کبد
- آسیب عضلانی حاد
- پانکراتیت
- شکستگی استخوان
- سرطان بیضه، لنفوم یا سایر سرطان ها
- شوک شدید
- کمبود اکسیژن (هیپوکسی)
افزایش سطح LDH در خون ممکن است نشان دهد که درمان سرطان (به عنوان مثال، شیمی درمانی) موفقیت آمیز نبوده است. در برخی از شرایط مزمن و پیشرونده، سطوح LDH خون نسبتاً بالا است. سطوح پایین LDH به مسائل خاصی مرتبط نیست. گاهی اوقات وقتی فردی مقادیر زیادی اسید اسکوربیک (ویتامین C) مصرف می کند، سطوح پایین آن دیده می شود.
✔نتایج آزمایش مایعات بدن:
سطوح بالای LDH در مایع مغزی نخاعی در آزمایش لاکتات دهیدروژناز نشان دهنده مننژیت باکتریایی می باشد، در حالی که سطح پایین یا متوسط نشان دهنده مننژیت ویروسی است. همچنین LDH بالا نشان می دهد که مایع پریکارد، مایع صفاقی یا پلور یک اگزودا است، در حالی که سطوح پایین نشان دهنده ترانسودا است. اگزودا با فرایندهای التهابی و عفونی مرتبط است و ترانسودا ها معمولاً در اثر نارسایی احتقانی قلب یا سیروز ایجاد می شوند.
تست های مرتبط: پانل جامع متابولیک (CMP)، هاپتوگلوبین، پانل کبد (LFT)، تست مایع مغزی نخاعی (CSF)، تست مایع بدن، تست مایع جنب، آنالیز مایع پریکارد، آنالیز مایع صفاقی، نشانگرهای تومور
آزمایش در منزل با دکتر جردن
برای انجام آزمایش LDH در منزل کافیست با شماره 88798979، 09128905065 و 09128905066 تماس حاصل فرمایید. آزمایشگاه جردن با ارائه خدمات آزمایشگاهی در منزل تلاش کرده است تا تجربه ای خوب برای شهروندان رقم بزند. جهت دریافت اطلاعات بیشتر به سایت www.jordanmedlab.com مراجعه نمایید.
- گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم سعیده گوهری
- تایید صحت علمی : جناب آقای دکتر شاهین مرتضی بیگی
