آزمایش دیگوکسین یکی از تست‌های پزشکی است که برای اندازه‌گیری سطح دیگوکسین در خون استفاده می‌شود. دیگوکسین یک دارویی است که به طور عمده برای درمان برخی از مشکلات قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش اهمیت بسیاری در تنظیم دقیق دوز دیگوکسین دارد، زیرا سطح مناسب این دارو باید در محدوده‌ای خاص باشد تا از موارد عوارض جانبی جلوگیری شود و در عین حال اثرات مفید آن برای بیمار بهینه باشد.
آزمایش دیگوکسین چیست؟
آزمایش دیگوکسین میزان داروی دیگوکسین را در جریان خون تجزیه و تحلیل می کند. پزشکان اغلب از این آزمایش برای بررسی غلظت داروی دیگوکسین در سطح درمانی مطلوب در بدن استفاده می کنند. دیگوکسین دارویی است که متعلق به گروه گلیکوزیدهای قلبی می باشد. بسیاری از افراد این دارو را به عنوان اولین خط درمان در برابر نارسایی قلبی و ضربان قلب نامنظم مصرف می کنند. این دارو به شکل خوراکی موجود است. پس از مصرف دوز مورد نظر، بدن دارو را جذب می کند و دارو وارد بافت های کبد،کلیه و قلب می شود.
از آنجایی که این دارو برای درمان نارسایی قلبی استفاده می شود، بیماری قلبی، از جمله نارسایی احتقانی قلب (CHF)، عملکرد قلب و گردش خون را در سراسر بدن تضعیف می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، خون بیش از حد در دست ها، پاها، کبد و ریه ها جمع می شود. ممکن است فرد احساس خستگی، تورم و تنگی نفس را تجربه کند. این آزمایش اندازه گیری میزان دقیق دیگوکسین در خون می باشد.
جدا از درمان نارسایی قلبی، دیگوکسین به تسکین علائم شدید مرتبط نیز کمک می کند. این دارو می تواند انقباضات قلب را تقویت کند تا خون اکسیژن دار به طور موثرتری در بدن پمپاژ شود. بر اساس چندین تحقیق، دیگوکسین همچنین به کنترل ریتم غیرطبیعی قلب و ضربان قلب کمک می کند، وضعیتی که معمولا به عنوان آریتمی شناخته می شود. اگرچه این دارو نمی تواند به طور کامل آریتمی یا نارسایی قلبی را درمان کند، اما همچنان می تواند علائم را همراه با رژیم ورزشی، رژیم غذایی و داروها تسکین دهد.
افراد مبتلا به بیماری های مزمن باید سطح دیگوکسین خود را کنترل کنند زیرا این دارو محدوده ایمنی بسیار باریکی دارد. اگر سطح دیگوکسین در خون پایین باشد، علائم قلبی ممکن است دوباره شروع شود. از طرف دیگر، سطوح بالاتر می تواند منجر به مسمومیت شود.
بیشتر بدانید: آزمایشهای تخصصی بررسی اختلالات قلب
آزمایش دیگوکسین برای چه مواردی استفاده می شود؟
دیگوکسین می تواند یک ماده شیمیایی بالقوه کشنده، خطرناک و سمی باشد اگر در مقادیر زیاد در مدت زمان طولانی مصرف شود. مصرف دوزهای نادرست نیز خطرات شدیدی برای فرد به همراه دارد. بنابراین، پزشک باید به طور منظم میزان این دارو را در خون کنترل کند.
کودکان خردسالی که این دارو را مصرف می کنند نیز در معرض خطر بالای ابتلا به دوز بیش از حد دیگوکسین و مسمومیت هستند. در چنین مواردی، پزشکان مسئول بررسی سطوح این داروی خاص در بدن هستند. عمدتاً به این دلیل است که علائم و نشانه‌های مصرف بیش از حد دیگوکسین تا حدودی شبیه به بیماری‌های قلبی است که باعث مصرف بیشتر دارو توسط بیماران می شود. در ابتدا، پزشک چندین آزمایش را برای تأیید دوز مناسب انجام می دهد. در صورت نیاز، پزشک می‌تواند به توصیه مکرر انجام آزمایش تا زمانی که درمان طول بکشد ادامه دهد.
چه زمانی انجام آزمایش دیگوکسین نیاز است؟
نتایج آزمایش برای اندازه گیری دیگوکسین در سرم خون برای مدیریت و ارزیابی افرادی که درمان با دیگوکسین را دریافت می‌کنند یا افرادی که ترکیبات شبه دیگوکسین را به طور منظم مصرف می‌کنند، مورد نیاز است. حداقل یک هفته پس از شروع درمان با دیگوکسین بیمار می تواند آزمایش دیگوکسین را انجام دهد. انجام آزمایش در فواصل زمانی منظم برای اطمینان از این که سطح دارو بین محدوده درمانی قرار دارد و نزدیک به غلظت سمی نیست، ضروری می باشد.
هنگامی که غلظت دارو در بدن کم باشد، ممکن است افراد علائمی شبیه نارسایی قلبی را تجربه کنند. مانند:
- تورم در دست ها و پاها که به عنوان ادم نیز شناخته می شود.
- خستگی مفرط
- مشکل در تنفس
اگر سطح دیگوکسین در بدن بسیار بالا باشد، افراد، علائم مصرف بیش از حد را مشاهده می کنند، از جمله:
- حالت تهوع یا استفراغ
- خستگی یا سرگیجه
- دیدن هاله های سبز یا زرد در اطراف اجسام
- اسهال
- ضربان قلب نامنظم
- مشکل در تنفس
- درد شکم
- گیجی
- علائم نوروسایکولوژی مانند تاری دید
- افسردگی
بیشتر بدانید: ارزیابی خطر بیماری قلبی
آمادگی برای آزمایش دیگوکسین چگونه است؟
از آنجایی که این یک آزمایش خون استاندارد است، نیاز به آمادگی خاصی قبل از انجام آزمایش نمی باشد. زمان جمع آوری خون در این آزمایش بسیار مهم است. پزشک ممکن است از افراد بخواهد که آزمایش را پس از چند ساعت مشخص از آخرین مصرف دوز دیگوکسین انجام دهند. معمولاً 6 تا 8 ساعت بعد از دوز قبلی دارو، زمان انجام آزمایش می باشد.
همچنین، بهتر است پزشک در مورد سایر داروها یا مکمل هایی که در کنار دیگوکسین مصرف می شود، مطلع باشد. به این دلیل که برخی از داروهای OTC یا نسخه‌ای می‌توانند بر سطح دیگوکسین در بدن تأثیر بگذارند، بنابراین ممکن است غلظت دیگوکسین را خیلی زیاد یا خیلی کم کنند. این داروها عبارتند از:
- داروهای ضد قارچ
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد التهابی مانند NSAID ها یا مسکن ها
- برخی از داروهای فشار خون
نتایج آزمایش دیگوکسین به چه معنا است؟
محدوده درمانی دیگوکسین بین 0.5-2.0ug/L تعیین شده است. این محدوده توصیه شده برای افراد مبتلا به آریتمی و سایر بیماری های قلبی نیز قابل استفاده است. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که هر بیمار پاسخ متفاوتی به دارو نشان می دهد که در آن عوامل دیگری مانند داروهای همزمان نیز ممکن است دخیل باشند.
اگر نتایج آزمایش فرد بین محدوده‌های درمانی نباشد، اما علائمی نداشته باشد، می‌تواند طبق توصیه پزشک مصرف دارو را ادامه دهد. اگر سطوح بالا باشد، پزشکان تصمیم خواهند گرفت که آیا دوز دارو نیاز به تنظیم دارد یا اینکه باید مصرف دارو به طور کامل متوقف شود.
تست های مرتبط: سطح کراتینین سرم، سطح منیزیم سرم، سطح پتاسیم سرم
آزمایش در منزل تحت پوشش بیمه های پایه و تکمیلی با آزمایشگاه جردن
لازم است آگاه باشید که برای انجام آزمایش دیگوکسین یا سایر آزمایش ها، نیازی نیست حتما به صورت حضوری به آزمایشگاه مراجعه نمایید. آزمایشگاه جردن مجهز به جدید ترین و مدرن ترین دستگاه ها، با همکاری پرسنل مجرب همواره بهترین خدمات آزمایشگاهی را در منزل تحت پوشش بیمه های پایه و تکمیلی ارائه می دهد.
