آنچه درباره ی ویروس ایدز باید بدانیم

نویسنده : دکتر شهاب سلامی

مقدمه

ایدز یک بیماری ویروسی است که سبب اختلال در سیستم ایمنی می شود، به طوری که در مراحلی از بیماری بدن را درمقابل عفونت های ساده ناتوان می کند. افراد زیادی در دنیا به دلیل ابتلا به ویروس HIV جان خود را از دست داده اند، که باعث شده “ایدز” یک مسئله مهم بهداشت جهانی باشد. با این وجود، با افزایش پیشرفت های پزشکی، امکانات دسترسی به پیشگیری، تشخیص، درمان و نیز مراقبت مؤثر از HIV، ایدز به یک بیماری مزمن بهداشتی قابل کنترل تبدیل شده است و این امکان را می دهد که افراد مبتلا به HIV زندگی طولانی و سالم داشته باشند. در این نوشته قصد داریم با هدف آگاهی شما از نحوه ابتلا و پیشگیری از این بیماری به آنچه درباره ی ویروس ایدز باید بدانیم، بپردازیم. همراه ما باشید؛

راه های انتقال ویروس ایدز

روش انتقال ویروس فقط از دو طریق است: خون و ارتباط جنسی از طریق مجاری تناسلی و مقعد.
بنابراین ویروس از طریق تماس پوست، بوسیدن و رابطه دهانی منتقل نمی شود مگر اینکه هر دو نفر در محل تماس دارای زخم خونریزی دهنده باشند و ویروس در اصل از طریق خون منتقل شود.
انتقال ویروس از مادر به جنین نیز در اصل از طریق خون می باشد.
ویروس ایدز بر خلاف هپاتیت به شرایط محیطی حساس است و به راحتی در اثر استریل کردن از بین می رود، بنابراین انتقال آن از طریق وسایل دندانپزشکی بعید می باشد.
در معتادینی که سوزن مشترک استفاده می کنند چون خون فرد مبتلا در داخل سوزن باقی می ماند و در تزریق بعدی به فرد دیگری منتقل می شود احتمال شیوع ایدز بیشتر می باشد.

همچنین به اشتراک گذاشتن اشیاء شخصی، غذا یا آب آلوده نیز باعث انتقال ویروس HIV نخواهد شد.

عوامل خطر

رفتارها و شرایطی که افراد را در معرض خطر بالای ابتلا به HIV قرار می دهد عبارتند از:

• داشتن رابطه جنسی محافظت نشده
• ابتلا به عفونت های مقاربتی دیگر مانند سفلیس، تبخال، کلامیدیا، سوزاک و واژینوز باکتریایی.
• به اشتراک گذاشتن سوزن های آلوده، سرنگ و سایر تجهیزات تزریقی و محلول های دارویی هنگام تزریق دارو.
• تزریق های ناامن، تزریق خون و پیوند بافت و اقدامات پزشکی که شامل برش غیر استریل است.

تشخیص بیماری ایدز

تشخیص ایدز توسط آزمایش خون در بهترین آزمایشگاه پزشکی صورت می گیرد و اصولاً دو دسته آزمایش تشخیصی وجود دارد :

• دسته اول آزمایش هایی که در آن آنتی بادی یا آنتی ژن ویروس در خون شناسایی می شود . نسل چهارم روش های تشخیصی هر دو را شناسایی می کند لذا دارای قدرت تشخیصی بیشتر هستند و دوره ی پنجره بیماری را کوتاه می کند. دوره پنجره ایدز به دوره ای گفته می شود که ویروس وارد بدن فرد شده ولی سطح آنتی بادی خون بیمار هنوز به حدی بالا نرفته که قابل شناسایی باشد.
• در دسته دوم آزمایش ها این خود ویروس است که از خون جدا و شناسایی می شود. در این روش امکان گزارش مقدار ویروس در خون نیز می باشد .

اگرچه در چند سال گذشته میزان انتشار ویروس ایدز در معتادان نسبت به انتشار جنسی در ایران شیوع بیشتری داشت، ولی در چند سال اخیر کفه ترازو به سمت شیوع جنسی متمایل شده که لازم است نسبت به افزایش سطح آگاهی مردم اقدامات بیشتری انجام شود.

علائم و نشانه های ویروس HIV

علائم HIV بسته به مرحله عفونت متفاوت است. اگرچه افرادی که مبتلا به این ویروس هستند در چند ماه اول پس از ابتلا بیشتر به عفونت آلوده هستند، اما بسیاری از آن ها تا مراحل بعدی از وضعیت خود آگاهی ندارند. در چند هفته اول پس از ابتلا به عفونت اولیه، افراد ممکن است علائم یا بیماری شبیه آنفلوانزا از جمله تب، سردرد و گلودرد را تجربه کنند.

از آنجا که عفونت به تدریج سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند، ممکن است علائم و نشانه های دیگری مانند گره های لنفاوی متورم، کاهش وزن، تب، اسهال و سرفه در فرد مبتلا ایجاد شود. در صورت عدم درمان، آن ها همچنین ممکن است به بیماری های جدی مانند سل، مننژیت کریپتوکوکی، عفونت های شدید باکتریایی و سرطان هایی مانند لیم مبتلا شوند.

در پایان اینکه

هیچ درمانی برای عفونت HIV وجود ندارد. با این حال، داروهای ضد ویروسی مؤثر می توانند ویروس را کنترل کرده و از جلوگیری از انتقال به افراد دیگر کمک کنند.

ویروس نقص سیستم ایمنی بدن (HIV) سیستم ایمنی بدن را هدف قرار داده و سیستم های دفاعی افراد را در برابر عفونت ها و برخی از انواع سرطان تضعیف می کند. از آنجا که ویروس عملکرد سلول های ایمنی بدن را از بین می برد و مختل می کند، سیستم ایمنی افراد آلوده به تدریج دچار نقص می شود.

نقص ایمنی منجر به افزایش حساسیت به طیف گسترده ای از عفونت ها، سرطان ها و بیماری های دیگر می شود که افراد دارای سیستم ایمنی سالم قادر به مقابله با آن هستند.