الكاتبة: الدكتورة مهرناز فرزد
– نمونه گیری از جفت چیست ؟ (CVS)
دراین عمل از پرزهای جفتی نمونه برداری می شود ( این پرزها در آینده جفت را می سازد ) .
جنین و جفت هر دو از تخمک لقاح یافته به وجود می آیند. در نتیجه سلول های جنین و جفت مشخصات ژنتیکی یکسانی دارند ، پس با برداشت نمونه از پرز جفتی می توان به مشکلات ژنتیکی جنین پی برد .
– چه زمانی برای نمونه گیری از جفت مناسب است ؟
بهترین زمان هنگامی است که جنین 10 هفته باشد. ( سن حاملگی پس از هفته دهم باشد)
– نمونه گیری چگونه انجام می شود؟
پس از انجام سونوگرافی و اطمینان از وضعیت جفت جنین از روی پوست شکم ، پس از استریل کردن و بی حسی ، سوزن مخصوص ، تحت کنترل دستگاه راهنما و زیر دید مستقیم سونوگرافی وارد رحم و سپس جفت شده و نمونه گیری صورت می گیرد .پس از نمونه گیری مجددا سونوگرافی انجام میشود و وضعیت ضربانات جنین ( و احتمال خونریزی در جفت )کنترل شده و نمونه جهت ارسال به آزمایشگاه به بیمار سپرده می شود .
– نمونه گیری چقدر طول می کشد؟
کل عمل حدود نیم ساعت و زمان نمونه گیری حدود 1 تا 2 دقیقه طول خواهد کشید .
– درد در هنگام نمونه گیری شدید است ؟
خیر، درد در حد درد ناشی از یک تزریق عضلانی عمقی است .
– پس از نمونه گیری بستری شدن لازم است ؟
نمونه گیری یک عمل سرپایی است که توسط پزشک متخصص انجام می شود.
پس از استراحت و توقف کوتاه در مرکز ، مادرمی تواند با دستورات دارویی مرکز را ترک کند.
– پس از ترک مرکز چه مدت استراحت لازم است ؟
خانم باردار بایستی بقیه روز نمونه گیری را در منزل استراحت کند و حرکات آرام و ملایم داشته باشد . لازم نیست تمام روز را در بستر باقی بماند می تواند استحمام کند ، روی صندلی بنشیند ، غذای معمول خانه را مصرف نماید و دارو های توصیه شده را استفاده کند . از روز سوم پس از نمونه گیری می تواند به وضعیت کاری عادی بازگردد به شرط آنکه کارهای عادی وی سنگین نباشد .
– نمونه گیری برای مادر خطر دارد؟
خیر ، ممکن است پس از عمل درد مختصر ، شبیه درد دوران قاعدگی احساس کند یا لک خون و یا خروج اندکی مایع ببیند که معمولا ظرف 1 تا 2 روز از بین خواهد رفت .
– خطر سقط در نمونه گیری چقدر است ؟
این امکان 5/0 تا 5/2 % در مراکز مختلف جهان گزارش شده است .
– نمونه گیری برای جنین چه خطراتی دارد ؟
نمونه گیری برای جنین هیچ خطری ندارد ،چون حین نمونه گیری هیچ تماسی با جنین وجود نخواهد داشت .
– ممکن است بیش از یک بار نمونه گیری لازم باشد ؟
در اکثر موارد یکبار ، ولی در برخی موارد بعلت ناکافی بودن پرزها ، تداخل با نسج مادری یا مشکوک بودن جواب آزمایش ممکن است تکرار نمونه گیری لازم باشد ، که این کار با فاصله زمانی مناسب و بدون هزینه مجدد انجام خواهد شد .
– می توان قبل از نمونه گیری صبحانه خورد ؟
بله بهتر است که حتما صبحانه مختصری میل شود.
– آیا لازم است قبل از نمونه گیری آزمایشی انجام داد ؟
بله گروه خون خانم باردار حتما بایستی تعیین گردد.
– آیا داروهای مصرفی حین حاملگی در روز نمونه گیر ی بایستی قطع شود ؟
بستگی به نوع دارو دارد بهتر است چندروز قبل با پزشک متخصص زنان هماهنگی شود . مصرف داروهایی مانند هپارین و آسپرین حتما گزارش شود.
– می توان بدون همراه برای نمونه گیری مراجعه کرد؟
خیر، بخصوص حضور همسر لازم است تا رضایت نامه قبل از عمل کامل گردد.
– جواب نمونه گیر ی را چگونه ، چه زمانی می توان دریافت کرد ؟
معمولا 2 تا 10 روز بعد . در کل پاسخگویی به عهده مرکز ژنتیکی است که در آنجا مشاوره و مرحله اولیه اقدام ژنتیکی صورت گرفته است ، ممکن است بر حسب مشکل ژنتیکی و نوع مطالعه درخواست شده زمان پاسخ دهی متغیر باشد .
– آیا نتیجه طبیعی CVS دال بر این خواهد بود که نوزاد کاملا سالم به دنیا خواهد آمد ؟
نمونه گیری از پرزهای جفتی ، CVS ، برای تشخیص بیشتر مشکلات کروموزومی و ژنتیکی است . تمام آنها ، قابلیت تشخیص تمام بیماری ها و مشکلات احتمالی همراه زایمان یک نوزاد را ندارد . تشخیص کروموزومی و ژنتیکی در هر بیماری خاص ، بایستی مستقلا مورد پرسش قرار گیرد.
