آزمایش LDL یکی از مهمترین آزمایش های مرتبط با ارزیابی سلامت قلب و عروق است و برای اندازه گیری میزان کلسترول بد خون به کار می رود. این نوع کلسترول در صورت افزایش در دیواره رگ ها تجمع می یابد و خطر بروز مشکلاتی مانند گرفتگی عروق، سکته قلبی و سکته مغزی را بالا می برد. اما چه عواملی باعث افزایش LDL می شوند و آیا همیشه بالا بودن آن نشانه ای خطرناک است؟ در ادامه به مواردی مانند نحوه انجام آزمایش LDL، شرایط قبل از آزمایش، تفسیر مقادیر مختلف LDL و راه های کاهش یا کنترل آن خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
LDL چیست و چرا به آن «کلسترول بد» می گویند؟
LDL یا لیپوپروتئین با چگالی پایین، یکی از انواع اصلی کلسترول در خون است که وظیفه انتقال کلسترول از کبد به بافت های مختلف بدن را بر عهده دارد. این فرایند در حالت طبیعی برای ساخت هورمون ها، غشای سلولی و انجام فعالیت های حیاتی ضروری است اما زمانی که مقدار LDL در خون بیش از حد بالا می رود، مشکل ایجاد می شود.
در سطح های بالا، LDL به جای گردش سالم در بدن، شروع به رسوب در دیواره رگ ها می کند و به مرور پلاک های چربی می سازد. این پلاک ها باعث تنگی و کاهش انعطاف پذیری عروق می شوند و در موارد شدید حتی مسیر جریان خون را به طور کامل مسدود می کنند. به همین دلیل، LDL بالا عاملی خطرناک برای سلامت قلب و عروق محسوب می شود و آن را «کلسترول بد» می نامند.
آیا برای آزمایش LDL باید ناشتا بود؟
برای اندازه گیری دقیق میزان LDL معمولا لازم است فرد 10 تا 12 ساعت ناشتا باشد. در این مدت تنها نوشیدن مقدار کمی آب مجاز است و مصرف هرگونه غذا یا نوشیدنی شیرین نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار می دهد. خونگیری از طریق یکی از وریدهای بازو انجام می شود و ناشتایی به آزمایشگاه کمک می کند تا میزان واقعی چربی های خون به ویژه LDL را با دقت بیشتری ارزیابی کند.
محدوده نرمال LDL
| وضعیت فرد | مقدار مطلوب LDL |
| فرد سالم | کمتر از 130 mg/dL |
| فرد با اضافهوزن یا سابقه خانوادگی | کمتر از 100 mg/dL |
| بیماران قلبی – دیابت – فشارخون | کمتر از 70 mg/dL |
| سابقه سکته قلبی | کمتر از 55 mg/dL |
بیشتر بخوانید: بیماری های مشترک انسان و گربه
علت بالا بودن LDL
عواملی که LDL را افزایش می دهند، عبارتند از:
- کبد چرب
- کم تحرکی
- مصرف الکل
- کم کاری تیروئید
- دیابت کنترل نشده
- استرس و خواب کم
- سابقه خانوادگی یا عوامل ژنتیکی
- رژیم غذایی پرچرب (فست فود، سرخ کردنی، چربی های اشباع)
چگونه LDL را پایین بیاوریم؟
کنترل سطح LDL یکی از مهمترین اقداماتی بوده که خطر بیماری های قلبی و عروقی را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. بسیاری از افراد تنها زمانی متوجه اهمیت این موضوع می شوند که نتیجه آزمایش خونشان از حد طبیعی فراتر می رود. اما سوال اصلی این است: در ادامه، راهکارهای ثابت شده و موثر را مرور می کنیم.
اصلاح رژیم غذایی
یکی از موثرترین روش ها برای کاهش LDL، تغییر الگوی تغذیه است. توصیه می شود:
- مصرف سبزیجات تازه، حبوبات، جو دوسر و ماهی را افزایش دهید.
- از چربی های حیوانی، لبنیات پرچرب، کره و خامه کمتر استفاده کنید.
- فست فود، غذاهای سرخ کردنی و خوراکی های فرآوری شده را تا حد امکان حذف کنید.
ورزش منظم
فعالیت بدنی به ویژه ورزش های هوازی، نقش مهمی در کاهش LDL دارد. حتی 30 دقیقه پیاده روی تند در روز به بهبود چربی خون کمک می کند.
ترک سیگار
سیگار علاوه بر آسیب رگ ها، سطح LDL را بالا می برد و HDL (کلسترول خوب) را کاهش می دهد. ترک سیگار یکی از موثرترین قدم ها برای بهبود سلامت قلب است.
بیشتر بخوانید: آزمایش ادرار برای دیابت
دارو درمانی
در مواردی که تغییر سبک زندگی کافی نباشد، پزشک ممکن است استاتین ها یا سایر داروهای کاهنده چربی خون را تجویز کند. لازم به ذکر است مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک باشد.
کاهش وزن
حتی کاهش 5 درصد وزن بدن نیز تغییر قابل توجهی در سطح LDL ایجاد می کند. کاهش وزن با کمک رژیم سالم و فعالیت بدنی باعث بهبود متابولیسم چربی ها می شود.
LDL بالا چه علائمی دارد؟
اغلب هیچ علامتی ندارد و فقط با آزمایش مشخص می شود. گاهی در مراحل پیشرفته ممکن است فرد دچار:
- ضعف
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- گرفتگی پا هنگام راه رفتن
می شود که نشان دهنده رسوب چربی در رگ هاست.
آیا LDL پایین هم خطرناک است؟
اگرچه بیشتر صحبت ها درباره مضرات LDL بالا است اما بسیار پایین بودن این نوع کلسترول نیز در برخی افراد مشکلاتی ایجاد می کند. زمانی که سطح LDL به کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر برسد، بدن ممکن است در تأمین برخی از نیازهای اساسی خود دچار اختلال شود. در این وضعیت احتمال بروز موارد زیر وجود دارد:
- احساس ضعف و خستگی به دلیل اختلال در تامین انرژی و ساخت هورمون ها
- مشکلات هورمونی به دلیل کمبود کلسترول مورد نیاز برای ساخت برخی هورمون ها
- کاهش جذب ویتامین های محلول در چربی مانند A ،D ،E و K که برای سلامت چشم، استخوان ها و سیستم ایمنی ضروری اند
با این حال، LDL پایین در صورت تحت نظر بودن پزشک نگران کننده نیست و اغلب در افراد تحت درمان دارویی کنترل می شود. پزشک با بررسی شرایط فردی، سطح مناسب LDL را تعیین کرده و در صورت نیاز دوز دارو یا نوع درمان را تنظیم می کند.
در چه مواردی پزشک آزمایش LDL را توصیه می کند؟
- اضافه وزن
- چکاپ سالانه
- تشخیص کبد چرب
- فشار خون یا دیابت
- مصرف داروهای قلبی
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- در کودکان با سابقه خانوادگی چربی خون بالا
- قبل از شروع رژیم غذایی یا برنامه ورزشی جدید
آزمایش LDL و ارتباط آن با سلامت قلب
LDL بالا عامل اصلی آترواسکلروز (سخت و تنگ شدن رگها) است و مستقیما با:
- آنژین
- سکته قلبی
- سکته مغزی
- نارسایی قلبی
- تنگی عروق کرونر
در ارتباط است. بنابراین این تست یکی از مهمترین آزمایش های چکاپ محسوب می شود.
آیا به تازگی آزمایش LDL انجام داده اید؟
در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن تمام تست های چربی خون مثل LDL، HDL، تری گلیسرید و کلسترول کل با دستگاه های پیشرفته و دقت بالا انجام می شود. مزایای مراجعه به آزمایشگاه جردن:
- نمونه گیری در منزل
- باز بودن در تمام روزهای تعطیل
- نوبت دهی سریع و پاسخ دهی آنلاین
- تفسیر نتایج توسط کارشناسان مجرب
- امکان انجام چکاپ کامل قلب و عروق
- دقت بالا در اندازه گیری LDL مستقیم و محاسبه ای
بیشتر بخوانید: آزمایش NGS برای بیماری های ارثی
اطلاعات تماس آزمایشگاه جردن
- نشانی: بالاتر از چهارراه جهان کودک، بلوار آفریقا، قبل از پل میرداماد، خیابان عمدی، پلاک ۹
- ساعات کاری: شنبه تا چهارشنبه: 6:30–20، پنجشنبه: 6:30–18، روزهای تعطیل: 7–15
- سایت www.jordanmedlab.com
- اینستاگرام jordan.laboratory
- شماره تماس 02188798979
- مشاوره ژنتیک 09128905067
- نمونه گیری در منزل 09128905065 – 09128905066
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، LDL نقش مهمی در سلامت بدن دارد و حفظ تعادل آن برای پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی ضروری است. بالا بودن LDL باعث تجمع چربی در رگ ها و افزایش خطر سکته قلبی و مغزی می شود، در حالی که بسیار پایین بودن آن نیز ممکن است منجر به مشکلاتی مانند ضعف، اختلال هورمونی و کاهش جذب ویتامین های محلول در چربی می شود. بنابراین، آگاهی از سطح LDL، انجام منظم آزمایش، رعایت رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، کنترل وزن و در صورت نیاز مصرف دارو تحت نظر پزشک، بهترین راه برای حفظ سلامت قلب و مدیریت موثر چربی خون است.
- گردآورنده: بخش علمی آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن- خانم غزال گلابچی فرد
